Công trình Kênh tiêu Châu Bình, chiều dài gần 10km, đi qua hai xã Châu Bình (huyện Quỳ Châu) và xã Yên Hợp (huyện Quỳ Hợp) được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt theo Quyết định số 3879/QĐ-UBND-NN ngày 9 tháng 10 năm 2012 với mức vốn đầu tư là 756 tỷ đồng.

Kênh tiêu Châu Bình (thuộc dự án thủy lợi Bản Mồng) sạt lở gần như toàn tuyến

Dự án hoàn thành sẽ đảm bảo tiêu thoát lũ vùng trung tâm thị tứ xã Châu Bình. Cấp nước và tạo nguồn cấp nước cho 180ha nông nghiệp và nước sinh hoạt, chăn nuôi. Cải tạo môi trường sinh thái trong khu vực, kết hợp phát triển du lịch, dân sinh, phòng chống lũ hạ du… Công trình được khởi công vào tháng 10 năm 2014 sau khi có chấp thuận chỉ định thầu của Thủ tướng Chính phủ.

Theo Báo cáo của Ban quản lý dự án Bản Mồng. Dự án kênh tưới tiêu Châu Bình đã hoàn thành trên 98% hạng mục công trình. Tuy nhiên, hiện nay bờ kênh tưới tiêu Châu Bình đã bị sạt lở với chiều dài gần như toàn tuyến, đất mái kênh bị sạt lở nghiêm trọng. Ngay gần chân cầu bắc qua kênh xảy ra hiện tượng sạt lở với diện rộng có nguy cơ ảnh hưởng đến mố cầu, khối lượng bê tông rãnh dọc, ngang gia cố mái, cống tiêu nước, gia cố cầu bị hư hỏng nặng.

Nhiều đoạn bị sạt lở nghiêm trọng

Một người dân ở bản Bình 3, xã Châu Bình, cho biết: “Tình trạng sạt lở diễn ra tại kênh đang thi công này bắt đầu từ khoảng tháng 4/2016. Sau đó, đến khoảng tháng 9/2016 thì sạt lở nặng thêm do mưa lũ diễn ra nhiều. Sau đó, thấy nhiều đoàn kéo đến xem nhưng cho đến nay vẫn chưa thấy ai xử lý sự cố cả”.

Được biết, sau khi hiện tượng sạt lở nói trên xẩy ra thì phía nhà thầu và chủ đầu tư đã liên hệ với phía bảo hiểm công trình để tìm cách giải quyết. Theo biên bản giám định của Công ty CP Giám định Thái Dương, nguyên nhân sạt lở theo khai báo của người được bảo hiểm và đơn vị thi công là do mưa lũ. Bên giám định đề nghị các cơ quan liên quan công trình lập và phê duyệt biện pháp xử lý để khắc phục các tổn thất để đảm bảo tiến độ công trình và hạn chế các tổn thất phát sinh, đặc biệt trong mùa mưa lũ.

kề đá cũng bị trôi xuống

Theo BQL dự án Bản Mồng, nguyên nhân sạt lở một phần do nước chảy xuyên lòng đất, một phần do nước mưa lũ chảy trên vùng đồi núi đã gây nên tình trạng đó. Nghiêm trọng nhất là vùng thượng lưu của dòng kênh, sau 03 lần bị sạt lở đã khiến cho bờ kênh bị sụt xuống nham nhở đất đá.

Được biết, sau sự cố nói trên Ban quản lý dự án Bản Mồng đã báo cáo toàn bộ sự việc lên UBND tỉnh Nghệ An và Bộ NN& PTNT để tìm phương án xử lý. Nhiều đoàn, nhiều bên liên quan, cả bên giám định của bảo hiểm đã đến hiện trường xem xét, đánh giá nguyên nhân xảy ra sự cố để đưa ra hướng khắc phục.

Sạt lở đang uy hiếp cả cầu bắc qua kênh

Tuy nhiên, từ cuối năm 2016 cho đến nay phía chủ đầu tư vẫn đang loay hoay tìm giải pháp khắc phục sự cố với các bên liên quan trong sự bế tắc. Sở dĩ chưa được phê duyệt phương án khắc phục cụ thể bởi chưa thể đánh giá hết các nguy cơ sạt lở có thể xảy ra tiếp theo. Như vậy, khi bỏ kinh phí ra khắc phục, nếu xảy ra sạt lở tiếp thì sẽ có nguy cơ đội vốn thêm nhiều. Mặt khác, dự án được phê duyệt nhưng chưa được cấp vốn đủ cho nên khó có thể có nguồn vốn kè đá toàn bộ bờ kênh tưới tiêu.

Sạt lở đang uy hiếp cả cầu bắc qua kênh

Được biết, trước đó ngày 12/9/2014, BQLDA Bản Mồng ký hợp đồng bảo hiểm số 09/2014/BHXD với Tổng Công ty Bảo Việt – Công ty Bảo Việt Lâm Đồng (trụ sở tại TP Đà Lạt, Lâm Đồng). Tổng mức phí là hơn 3,7 tỷ đồng cho giá trị bảo hiểm công trình tối đa hơn 605 tỷ đồng đối với dự án đập phụ, kênh thông hồ và kênh tưới tiêu Châu Bình.

Tuy nhiên, hiện nay do một số vướng mắc nên phía bảo hiểm vẫn chưa xem xét bồi thường. Đồng thời, công tác khắc phục sự cố cho đến nay vẫn chưa được triển khai.

Dù sạt lở đã lâu nhưng đến nay các bên vẫn đang loay hoay tìm phương án giải quyết

Trao đổi với PV, ông Đinh Trí Lam – Phó giám đốc BQL dự án Bản Mồng, ngắn gọn: “Sạt lở là có thật. Hiện, mọi việc vẫn đang giải quyết. Tiền thì chưa cấp về nên chưa có vốn để khắc phục sạt lở”.

Dự án thủy lợi Bản Mồng nói chung và kênh tưới tiêu Châu Bình nói riêng là dự án trọng điểm, có mức đầu tư lớn và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với tỉnh Nghệ An. Trước những vướng mắc như đã phản ánh ở trên, đề nghị Sở NN&PTNT Nghệ An và UBND tỉnh Nghệ An nhanh chóng tìm ra phương án giải quyết sao cho hợp lý nhất.

Tác giả: Phạm Tuân

Nguồn tin: Báo Tài nguyên và Môi trường