Ông Nguyễn Trí Thủy rơm rớm nước mắt kể: Từ năm 1998, ông viết đơn trình đến đơn vị chủ quản của bố, đề nghị các cấp có chính sách, chế độ thân nhân liệt sĩ cho mẹ. Bố ông là Nguyễn Trí Ước, hi sinh ngày 1/1/1967, khi đang công tác, được các cơ quan thẩm quyền, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hà Tĩnh công nhận. Ngày 10/11/2003, Nhà nước trao Bằng Tổ quốc ghi công, do Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải kí (Quyết định số 1228/QĐ-TTg, Bảng số GH 289), tặng liệt sĩ Nguyễn Trí Ước, hoa tiêu cảng Nghệ Tĩnh; nguyên quán xã Sơn Thịnh, tỉnh Hà Tĩnh, hi sinh trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Từ đó, mẹ ông được giải quyết chế độ, còn phần truy lĩnh từ năm 2003 trở về trước chưa được hưởng. Qua nhiều năm khiếu nại, Đoàn Thanh tra Sở LĐ-TB&XH cùng cán bộ UBND xã Sơn Thịnh không giải quyết, còn hăm dọa cắt chế độ liệt sĩ, tước Bằng Tổ quốc ghi công, bắt mẹ ông và ông rút đơn khiếu nại. Do tuổi già, sức yếu, ảnh hưởng đến tư tưởng, giảm sút tinh thần, nay mẹ ông đã qua đời. Ngày 17/9/2013, ông Nguyễn Hữu Đông, Bí thư Đảng ủy xã Sơn Thịnh, huyện Hương Sơn làm việc theo cảm tính, phát ngôn tùy tiện, sai trái, bóp méo sự thật, xuyên tạc, xúc phạm bố ông và cho rằng: “Ông Nguyễn Trí Ước chết trong cơn đau ốm”.
Ông Nguyễn Trí Nghĩa, 61 tuổi, ở xóm Đại Thịnh, xã Sơn Thịnh cho biết: Đêm hôm đó, hoa tiêu cảng Nghệ Tĩnh báo tin bố ông Thủy (ông Nguyễn Trí Ước) hi sinh khi đang dẫn tàu quốc tế. Ông Ước được cấp bằng tốt nghiệp loại giỏi về nghiệp vụ hoa tiêu thời đó. Các chuyến tàu cập bến, rời bến ông đều đảm nhiệm. Nhất là, các chuyến tàu quốc tế rời cảng, ông phải dẫn ra tận hải phận quốc tế mới quay về. Để tìm hiểu tường tận sự việc, phóng viên đến cảng Nghệ Tĩnh đóng tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An gặp ông Trần Nam Hải, Trưởng phòng Tổ chức, được biết: Cảng có 9 thương binh, 31 liệt sĩ qua các thời kì (trong đó có liệt sĩ Nguyễn Trí Ước), phụng dưỡng 9 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, nay còn 2 cụ. Hằng năm tổ chức gặp mặt, thăm hỏi, tặng quà, nhân các ngày lễ 27/7, Tết Nguyên đán… Đặc biệt, Hội Hưu trí, Hội CCB hoạt động rất sôi nổi, thường xuyên tập hợp, gặp mặt, giao lưu, sinh hoạt. Địa phương làm sao biết ông Ước chết thế nào, bọn em cũng mới hậu sanh thôi, cơ quan có danh sách và nơi tưởng nhớ liệt sĩ Nguyễn Trí Ước.
Căn cứ Nghị định số 54/2006/NĐ-CP, ngày 26/5/2006 của Chính phủ, Bộ LĐ-TB&XH có Thông tư số 07/2006/TT-BLĐTBXH, ngày 26/7/2006 hướng dẫn về hồ sơ, lập hồ sơ, thực hiện chế độ, thi hành một số Điều của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Sau khi thống nhất ý kiến với các cơ quan liên quan, Bộ LĐ-TB&XH hướng dẫn thực hiện khoản 1 Điều 37 của Nghị định như sau: Đối với liệt sĩ hi sinh từ ngày 30/4/1975 trở về trước thì đối chiếu hồ sơ gốc đang lưu giữ tại Sở, kiểm tra những hồ sơ di chuyển đến, liên hệ với Sở LĐ-TB&XH nơi nguyên quán, để tránh giải quyết trùng lặp, quyết định trợ cấp một lần.
Đề nghị các cấp, ngành liên quan vào cuộc sớm hoàn tất thủ tục, giải quyết chế độ cho thân nhân liệt sĩ Nguyễn Trí Ước đúng theo chính sách hiện hành. Đồng thời có biện pháp chấn chỉnh việc cán bộ có thái độ hống hách, cửa quyền, xúc phạm liệt sĩ và thân nhân liệt sĩ.
Bài và ảnh Trần Đông