Sau khi nhận được tin báo đàn lợn giống của gia đình anh Hồ Phúc Tiến ở thôn Làng Khang, xã Thuần Thiện, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh bị chết hàng loạt, UBND huyện Can Lộc đã cho lấy mẫu xét nghiệm gửi Chi cục thú y vùng III, đến ngày 11/7 kết quả cho biết toàn bộ mẫu bệnh phẩm đều dương tính với vi rút dịch tả lợn Châu Phi.

Theo lời khai của chủ hộ chăn nuôi, ngày 22/6 hộ đã mua 65 con lợn giống mỗi con trung bình 7,5kg nhập về từ trại lợn Thái Hồng, xã Thái Hồng, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình của Công ty TTHH Japfa Comfeed Việt Nam có giấy kiểm dịch số 0020378 do Chi cục thú y Thái Bình cấp.

Địa điểm hộ gia đình tự tiêu hủy 50 con lợn giống

Ngày 29/6/2019 sau khi nhập lợn về được 1 tuần gia đình thấy lợn ủ rủ, bỏ ăn, phân táo bón, và chết 3 con. Sau khi lợn chết nhân viên thú y của hãng thức ăn New Hope có tên là Hà Nhật Tân, (New hope là đơn vị cung ứng thức ăn gia súc cho hộ chăn nuôi) đến điều trị và tự ý lấy mẫu đi xét nghiệm tại Chi cục thú y vùng III không thông qua cơ quan chức năng của chính quyền địa phương. Sau khi gửi mẫu, đến ngày 10/6 cho kết quả dương tính với vi rút dịch tả lợn Châu Phi. Thời điểm này, đàn lợn đã chết hàng loạt, do lợn chết quá nhiều, lại không báo cáo lên chính quyền địa phương nên gia đình đã tự ý tiêu hủy 50 con tại trang trại.

Trang trại chăn nuôi của anh Hồ Phúc Tiến

Sau khi nhận được thông tin và cho lấy mẫu đi kiểm tra xác định dương tính với viruts dịch tả lợn Châu Phi, UBND huyện Can Lộc đã tiến hành tiêu hủy 20 con còn lại trong trang trại của anh Hồ Phúc Tiến (05 con lợn nái và 15 con lợn choai). Tổng số đàn lợn tiêu hủy tại hộ gia đình này là 70 con, 50 con gia đình tự tiêu hủy và 20 con do chính quyền (trong đó 65 con là lợn giống nhập từ Công ty TTHH Japfa Comfeed Việt Nam và 05 con lợn nái của gia đình).

... Ông Nguyễn Văn Việt Giám đốc sở NN&PT NT Hà Tĩnh kiểm tra thực tế tại trang trại

Nhận được thông tin sự việc, sáng ngày 11/6 đoàn công tác do ông Nguyễn Văn Việt, Giám đốc sở NN&PTNT tỉnh Hà Tĩnh đã có buổi làm việc tại xã Thuần Thiện, sau khi đi khảo sát thực tế tại trang trại anh Hồ Phúc Tiến và nghe các báo cáo của các cá nhân và tập thể liên quan, Ông Việt nhấn mạnh: Việc làm cấp bách trước mắt là cần tiêu độc khử trùng, khống chế dịch lây lan sang các hộ chăn nuôi lân cận và thực hiện các biện pháp theo kịch bản để hạn chế tối đa dịch lây lan trên diện rộng. Yêu cầu báo cáo ngay để tỉnh có ý kiến chỉ đạo kịp thời, việc vận chuyển lợn từ Công ty cấp giống ngoại tỉnh về địa phương như vậy đã đúng theo trình tự thủ tục hay chưa?

Đoàn công tác do ông Nguyễn Văn Việt Giám đốc sở NN&PT NT Hà Tĩnh làm việc với địa phương về sự việc trên

Theo hồ sơ, đàn lợn giống tại hộ anh Hồ Phúc Tiến có giấy kiểm dịch số 0020378 ngày 22/6, do Chi cục thú y Thái Bình cấp cho Công ty TTHH Japfa Comfeed Việt Nam, người đại diện là ông Nguyễn Tuấn Anh, số lượng vận chuyển 65 con. Quy định việc vận chuyển động vật liên tỉnh khi đi qua địa bàn các tỉnh, chủ hàng phải có trách nhiệm khai báo với Trạm kiểm dịch của tỉnh nơi vận chuyển động vật đi qua để cơ quan làm các thủ tục theo quy định. Tuy nhiên theo hồ sơ của lô hàng này, mặc dầu vận chuyển từ Thái Bình vào Hà Tĩnh nhưng duy nhất chỉ có 2 đơn vị kiểm tra đóng dấu đó là Trạm kiểm dịch động vật Dốc Xây thuộc Chi cục chăn nuôi và thú y tỉnh Thanh Hóa và Trạm kiểm dịch động vật Bắc Nghệ An. Ngoài ra các tỉnh còn lại trên hành trình hoàn toàn không có, thậm chí Hà Tĩnh là địa phương nơi đến cuối cùng cũng không khai báo kiểm tra đóng dấu.

Giấy kiểm dịch động vật vận chuyển liên tỉnh chỉ có dấu kiểm tra của 2 tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An

Về nguyên nhân dẫn đến dịch tả lợn trên địa bàn huyện Can Lộc, tại Báo cáo số 1711/BC-UBND ngày 12/7/2019 của UBND huyện Can Lộc có nêu rõ “đề nghị Chi cục Chăn nuôi thú y Hà Tĩnh xác minh, làm rõ việc nhập lợn giống vào địa bàn gây ra dịch tả lợn Châu phi nói trên”.

Trong thời điểm dịch tả lợn Châu phi đang diễn biến rất phức tạp trên toàn quốc, ảnh hưởng nặng nề đến ngành chăn nuôi cả nước (62/63 tỉnh thành xuất hiện dịch) thì việc quản lý chặt chẽ nguồn giống là hết sức quan trọng. Sự việc 65 con lợn nhiễm bệnh từ nguồn giống của Công ty TNHH Japfa Comfeed Việt Nam đặt ra việc cần quản lý chặt hơn trong quá trình mua giống cũng như công tác khai báo, kiểm tra giám sát vận chuyển động vật liên tỉnh ở các địa phương.

Tác giả: Ngọc Trâm

Nguồn tin: Báo Môi trường và Cuộc sống