Tiến độ ngắn hạn: 102.000m3 nước/ngày
Đây là dự án (DA) thủy lợi đầu tiên được Chính phủ đồng ý để tỉnh Hà Tĩnh giao cho một DN tư nhân đầu tư xây dựng, Nhà nước chỉ tham gia với vai trò hỗ trợ về cơ chế, chính sách và một phần vốn rất nhỏ (10%). DA được triển khai xây dựng chủ yếu dựa vào nguồn vốn xã hội hóa. Bù lại, nhà đầu tư đã thấy trước “đầu ra”: Nguồn nước đã có khách hàng đăng ký mua dài hạn, trong đó tập trung chủ yếu là các DN, tập đoàn lớn đang hoạt động tại KKT Vũng Áng.
Một thuận lợi khác là về mặt bằng, UBND tỉnh Hà Tĩnh thực hiện giải tỏa với nguồn kinh phí bồi thường khoảng 800 tỉ đồng.
Ngay từ đầu, UBND tỉnh Hà Tĩnh giao DA trên cho Cty cấp nước thực hiện. Nhưng đơn vị này triển khai không đảm bảo tiến độ như cam kết nên bị rút giấy phép đầu tư. Tiếp đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh tìm kiếm nhà đầu tư khác, song không có DN nào dám nhận, bởi nguồn vốn quá lớn, lên tới hàng nghìn tỉ đồng.
Trước tình thế trên, UBND tỉnh chọn giao cho Cty CP Tập đoàn Hoành Sơn thực hiện, với điều kiện đến cuối năm 2016, công trình phải hoàn thiện và chính thức đi vào khai thác toàn bộ DA.
Ông Trần Quang Thưởng – GĐ Cty ĐTPT Vũng Áng – nói: Việc giao cho DN tư nhân thực hiện đã rút ngắn thời gian đầu tư. Tháng 5.2011, Cty ĐTPT Vũng Áng mới chính thức nhận được hợp đồng thực hiện DA, và tới cuối năm 2011 thì khởi công. Nhưng chỉ hơn một năm sau, tất cả các hạng mục của DA đã định hình và thi công được nhiều phần công việc.
Một cán bộ Ban quản lý KKT Vũng Áng cho biết: “Cty ĐTPT Vũng Áng đã và đang đảm bảo thi công đúng tiến độ. Cụ thể, vào ngày 31.5.2013, đã chính thức cấp nước cho Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng I, với công suất 37.000m3/ngày đêm. Và sắp tới, sẽ cung cấp nước giai đoạn I đúng như dự kiến vào ngày 31.12.2014 cho Tập đoàn Formosa, với công suất 102.000m3/ngày đêm”.
Đích đến 2025: 1 triệu mét khối nước/ngày
DA cấp nước cho KKT Vũng Áng được xây dựng trên tổng diện tích 2.500ha, gồm các công trình chính: Hồ chứa nước Rào Trổ, hệ thống kênh dẫn nước, các đoạn tuynel (đường hầm) dẫn nước (tổng 2km), nằm trải dài trên 100km. Vì thế, việc xây dựng, quản lý, khai thác đối với nhà đầu tư gặp nhiều khó khăn.
Ông Đặng Văn Thành – Phó trưởng BQL KKT Vũng Áng – cho biết: Đây là dự án đa mục tiêu, bao gồm xây dựng hệ thống cấp nước cho KKT, công trình còn có nhiệm vụ ngăn dòng sông Rào Trổ tại thượng nguồn, dẫn nước, giữ nước phục vụ cho sản xuất, sinh hoạt tại KKT và vùng phụ cận với tổng nhu cầu sử dụng nước đến năm 2025 là 1.005.000m3/ngày đêm.
Ông Trần Quang Thưởng – GĐ Cty ĐTPT Vũng Áng – nói rằng, quá trình triển khai DA đã xuất hiện những vấn đề bất cập trong quản lý, điều hành cần được Chính phủ và UBND tỉnh Hà Tĩnh quan tâm tháo gỡ. “Cụ thể, việc xây dựng xong hồ Rào Trổ thì cách phối hợp quản lý, vận hành như thế nào là cả một vấn đề lớn.
Bởi hồ Rào Trổ trước đây do Nhà nước quản lý, nhưng nay, Cty ĐTPT Vũng Áng thi công mới thì phần thủy lợi phí phải được chi trả cho DN, và cùng với nó là các cơ chế, chế tài về an toàn hồ đập, bảo vệ, duy tu, sửa chữa hồ đập, kênh dẫn dòng…
Những vấn đề mới phát sinh cần được Chính phủ, các bộ ngành từng bước tháo gỡ, có văn bản hướng dẫn thực hiện, để tiến độ và hiệu quả của công trình được đảm bảo, phát huy tác dụng” – ông Thưởng kiến nghị.