Lễ rước bằng di tích lịch sử văn hóa

Dòng họ Nguyễn Mai ở làng Đạo Đạt, xã Dương Trai, nay thuộc thôn Hồng Hà, xã Sơn Hà, huyện Hương Sơn có nguồn gốc từ Nghệ An đến đây sinh cơ lập nghiệp vào thế kỷ 16. Ba người họ Nguyễn Mai là thuỷ tổ Nguyễn Mai Hùng, tổ bá Nguyễn Mai Liệu, tổ cô Nguyễn Thị Hồng. Buổi đầu, vùng này cư  dân sinh sống thưa thớt, xung quanh rừng cây bao bọc. Nhờ tài năng và nhan sắc vẹn toàn mà Nguyễn Thị Hồng cùng với Nguyễn Mai Liệu và Nguyễn Mai Hùng đã có công tập hợp lực lượng nhiều nơi xa gần đến đây khai hoang phục hoá mở ra một vùng đất rộng lớn bên bờ sông Ngàn phố để trồng lúa và hoa màu. Địa danh đó hiện nay được biết đến với cái tên Châu Sơn, xóm Đền. Nhờ bà mà vùng đất này trở thành nơi đô hội của nhiều dòng họ đến đây mưu sinh. Khi  Bà mất, dân làng và dòng họ thương xót lập đền thờ ngày đêm hương khói tưởng nhớ đến công đức của bà và tự phong cho bà làm thành hoàng làng Đạo Đạt để phù hộ cho nhân dân được yên ổn làm ăn sinh sống. Nhờ có công lao giúp nước cứu dân mà Châu Sơn Ngọc Nữ Nguyễn Thị Hồng được triều đại phong kiến nhà Nguyễn ban sắc phong thần với nhiều mỹ từ ca ngợi tài năng và đức độ. Đến nay họ Nguyễn Mai có trên 17 đời sinh sống tập trung một số xã tại Hương Sơn, Đức Thọ (Hà Tĩnh),Thanh Chương, Hưng Nguyên (Nghệ An).

Các đại biểu tham dự buổi lễ

Trong 2 cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược nhiều con em dòng họ Mai đã xung phong lên đường chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, hàng chục người đã anh dũng hy sinh.

 Ngày nay con cháu dòng họ Nguyễn Mai cũng đã có nhiều công lao đóng góp to lớn cho quê hương đất nước. Nhà thờ họ Nguyễn Mai được công nhận Bằng di tích lịch sử văn hóa là niềm vinh dự, tự hào của dòng họ Nguyễn và là niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Sơn Hà. Đồng thời, qua đây cũng đặt ra những trách nhiệm to lớn trong công tác bảo tồn, tôn tạo, và phát huy các giá trị của di tích nhằm giáo dục truyền thống cao đẹp của các thế hệ cha, ông cho muôn đời con, cháu mai sau.

                                                                                                            Khả Sơn