Ít nhất 8 quan chức cấp cao của Trung Quốc bị cho là dính líu đến các hoạt động giao dịch ngầm ở nước ngoài bị phanh phui trong vụ Panama Papers (Hồ sơ Panama).

Trong số đó có cả anh rể của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người đột ngột dừng hoạt động của các công ty tại nước ngoài sau khi ông Tập lên nắm quyền. Cá biệt, cháu gái của một vị quan chức cấp cao Bắc Kinh đã mua một công ty ở nước ngoài với giá vỏn vẹn 1USD, tài liệu nói trên hé lộ.

Thành viên gia đình của ít nhất 8 quan chức và cựu quan chức trong Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, cơ quan quản lý tối cao của đất nước, sở hữu các công ty tại nước ngoài, dưới sự tư vấn của hãng luật Mossack Fonseca.

Phải lưu ý rằng không phải tất cả những khoản tiền gửi trong các tài khoản ở nước ngoài đều là bất hợp pháp, cũng giống các giao dịch với công ty đặt trụ sở ở nước ngoài. Tuy nhiên những công ty này thường được dùng để bao che cho các hoạt động phi pháp, trong đó có rửa tiền và trốn thuế.

Theo các tài liệu có được, ICIJ đã liệt kê tên của 4 quan chức cấp cao Trung Quốc.

Đầu tiên là anh rể Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Deng Jiagui. Tháng 9/2009, ông là giám đốc kiêm cổ đông duy nhất của hai công ty vỏ bọc đặt tại Quần đảo British Virgin. Khi đó, ông Tập là một trong 9 thành viên của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc.

Sau khi ông Tập nhậm chức Chủ tịch Trung Quốc vào năm 2013, hai công ty của ông Deng đột nhiên trở nên im hơi lặng tiếng.

Tài liệu cũng cho thấy ông Deng và người vợ Qi Qiaoqiao – chị gái của ông Tập Cận Bình – sở hữu hàng trăm triệu USD trong bất động sản, cổ phiếu và các tài sản khác.

Nhân vật thứ hai là con gái của cựu Thủ tướng Lý Bằng – bà Lý Tiểu Lâm. Bà Lý và chồng là ông Liu Zhiyuan sở hữu quỹ đầu tư là cổ đông duy nhất của một công ty đặt tại Quần đảo British Virgin.

Ngoài ra, hộ chiếu Hong Kong của bà Lý ghi tên bà là “Xiaolin Liu-Li”, vùi lấp sự liên hệ với ông Lý Bằng.

Được mệnh danh là “Nữ hoàng Điện lực” của Trung Quốc, bà Lý Tiểu Lâm là Phó Chủ tịch của công ty dầu khí quốc doanh China Power Investment, cũng là một thành viên trong cơ quan tư vấn chính trị hàng đầu của Trung Quốc.

Người thứ ba được nhắc đến là Cố vấn chính trị hàng đầu của Trung Quốc, ông Jia Qinglin.

Cháu gái ông –Jasmine Li – đã đứng tên cổ đông duy nhất của công ty Harvest Sun Trading đặt tại Quần đảo British Virgin vào năm 2009, khi còn là một cô bé vị thành niên.

Cô “mua” Harvest Sun Trading chỉ với giá 1USD. Thông qua Harvest Sun Trading và một công ty khác cũng đặt tại British Virgin, Li sở hữu hai công ty tư vấn đăng ký tại Bắc Kinh.

Người thứ tư là một cựu quan chức đã tiêu tốn nhiều giấy mực của báo chí – Bạc Hy Lai.  Vợ ông Bạc là bà Cốc Khai Lai đã được giúp đỡ để đăng ký công ty tại British Virgin vào tháng 9/2000.

Tài liệu cho thấy công ty này được dùng để mua một căn biệt thự 3,2 triệu USD tại miền Nam nước Pháp từ tiền đút lót. Ông Bạc đã bị kết án tù chung thân vì tội danh tham nhũng.

Ngoài quan chức Trung Quốc, tài liệu còn phanh phui nhiều phi vụ làm ăn mờ ám của “người thân” các nhân vật “tai to mặt lớn” như con trai Thủ tướng Malaysia Najib Razak, Mohd Nazifuddin; các con của Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif; Bộ trưởng Tư pháp Campuchia Ang Vong Vathana; Tổng thống Ukraine, Quốc vương Ả Rập Saudi, Thủ tướng Iceland và Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Vụ điều tra được miêu tả là một trong những vụ phanh phui tài liệu lớn nhất trong lịch sử. Nó vượt cả quy mô của loạt điện tín ngoại giao từ Mỹ bị WikiLeaks công bố vào năm 2010, hay những tài liệu tình báo bí mật được Edward Snowden tiết lộ cho các nhà báo vào năm 2013.

Báo Sueddeutsche Zeitung của Đức đã liên minh với Hiệp hội nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) và hơn 100 hãng tin khác thực hiện chiến dịch điều tra trong suốt một năm.

Khoảng 11,5 triệu chứng từ thuế với khoảng 2,6 terabyte dữ liệu được lấy từ hệ thống nội bộ của hãng luật Mossack Fonseca tiết lộ tài sản và các thương vụ làm ăn mập mờ của khoảng 140 chính trị gia và quan chức trên toàn thế giới.

THẢO MAI