Chủ trì buổi họp báo có ông Lê Hải Bình – quyền Vụ trưởng Vụ thông tin báo chí, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam; ông Trần Duy Hải – Phó chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia, Bộ Ngoại giao Việt Nam; Đại tá Ngô Ngọc Thu – Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển  Việt Nam; ông Nguyễn Quốc Thập – Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam và ông Hà Lê – Phó cục trưởng Cục Kiểm ngư Việt Nam.

Ông Lê Hải Bình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao phát biểu khai mạc họp báo.

Đáng chú ý, trong phần hỏi đáp, những vấn đề “nóng” nhất về tình hình Biển Đông do PV đưa ra được những người chủ trì buổi họp báo trả lời thẳng thắn.

Hãng truyền hình của Nhật: Trong những ngày vừa qua, bằng hình ảnh và clip, TQ đã ra bằng chứng tàu VN đâm tàu TQ? Ông bình luận gì? Có hay không việc VN cử đặc công, người nhái đến khu vực giàn khoan? Ông có thể khẳng định lại việc này?

Ông Ngô Ngọc Thu: Tôi chưa được xem clip do Trung Quốc công bố trong ngày 13/6 vừa qua. Trong buổi họp báo đó, TQ đã cho rằng tàu thực thi pháp luật của VN đâm tàu TQ 1.547 lần, đó là thông tin hoàn toàn sai sự thật. Trên thực địa, chỉ có tàu TQ đâm va, áp sát và tấn công tàu VN. Hình ảnh mà TQ đưa ra là do tàu TQ chủ động đâm vào tàu của VN.

Vừa qua, trong buổi họp báo, TQ đưa ra thông tin VN sử dụng nhiều người nhái, sử dụng nhiều lưới và các vật trôi nổi gây khó khăn cho tàu TQ, tôi bác bỏ thông tin trên. Cho đến nay, VN hoàn toàn chưa sử dụng người nhái. Còn lưới là do của ngư dân VN đánh bắt ở khu vực đó bị tàu TQ tấn công nên ngư dân VN buộc phải bỏ lại lưới, và TQ vớt được. Một số vật trôi nổi mà TQ vớt được là các thiết bị trên tàu của VN bị vòi rồng công suất lớn của TQ phun vào làm văng xuống nước.

Báo Tiền Phong: Việc TQ nói rằng VN cáo buộc TQ dùng vũ lực chiếm Hoàng Sa năm 1974 là sai?  Đại diện Ủy ban Biên giới Quốc gia có bình luận gì?

Ông Trần Duy Hải: Cáo buộc trên của TQ là hoàn toàn sai sự thật, xuyên tạc và bóp méo sự thật.

Báo NLĐ TP.HCM: Trước những bằng chứng về chủ quyền của VN ở Trường Sa, Hoàng Sa, những bằng chứng ấy có thể giúp VN trong việc đòi chủ quyền với TQ hay không?

Ông Trần Duy Hải: Chúng tôi đã giới thiệu clip về cơ sở pháp lý khẳng định chủ quyền của VN đối với 2 quần đảo Trường sa và Hoàng Sa. Đây là những văn bản của nhà nước nên nó hoàn toàn mang tính pháp lý.

Báo VnExpress: Trước việc TQ nói rằng tàu cá VN ngăn cản các tàu của TQ, đại diện Cục kiểm ngư bình luận gì về điều này?

Ông Hà Lê: Như chúng ta đều biết, từ bao đời nay Hoàng Sa đã là ngư trường truyền thống của VN, và ngư dân khai thác tại đây là điều hoàn toàn bình thường. Tôi không hiểu việc TQ vu cáo cho tàu cá VN đâm tàu TQ là như thế nào, bởi TQ huy động rất nhiều tàu lớn, còn tàu cá của VN là những tàu gỗ nhỏ, chỉ thực hiện nhiệm vụ đánh bắt, khai thác trên biển. Bởi vậy, điều mà TQ vu cáo là hoàn toàn vô lý, tàu cá VN chưa bao giờ ngăn cản tàu TQ dù TQ đang hoạt động trái phép.

VOV: Thời gian gần đây, một số nhà ngoại giao khu vực đề xuất các nước Asean cần có cách tiếp cận cứng rắn hơn đói với TQ. Hôm nay ngoại trưởng Philippines cũng yêu cầu Asean cần cứng rắn hơn đối với TQ. Vậy VN mong đợi gì trong việc Asean ra tuyên bố chung về vấn đề Biển Đông?

Ông Trần Duy Hải: VN có đầy đủ chứng cứ pháp lý và lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với Trường Sa. VN ủng hộ nỗ lực của Asean nói chung về việc duy trì ổn định trên biển Đông, ngăn cản hành động sai trái của TQ trên Biển Đông.

Hãng tin AP: Cho đến nay, các nước có lo ngại gì khi ký kết hợp đồng khai thác với Tập đoàn Dầu khí VN hay không? Nếu có chúng ta phải làm gì?

Ông Nguyễn Quốc Thập: Trước việc TQ hạ đặt trái phép giàn khoan 981, sau đó TQ tuyên bố trái phép có 57 lô dầu khí nằm trong vùng tranh chấp, chúng ta đã tiến hành gặp gỡ tất cả các công ty dầu khí lớn của Mỹ, Nga, Ấn Độ, Canada… Tại các cuộc trao đổi này, chúng tôi nhận được tín hiệu rất tốt. Đại  iện của các công ty đều chia sẻ và ủng hộ lập trường của Tập đoàn Dầu khí VN và chính phủ VN. Họ khẳng định hoạt động dầu khí này là hoàn toàn hợp pháp nên họ sẽ tiếp tục thực hiện hợp đồng kí kết, khai thác với tập đoàn dầu khí VN.

Báo Lao động: TQ nói rằng Pháp đã từng thừa nhận chủ quyền của TQ đối với Tây Sa? Sự thực việc này là như thế nào?

Ông Trần Duy Hải: Tôi khẳng định ý kiến đó là hoàn toàn bịa đặt, bởi sau khi Pháp vào VN, thay mặt chính quyền VN, Pháp đã thực thi chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa. Pháp đã nhiều lần phản đối hành động của TQ đối với quần đảo Trường Sa, đề nghị TQ đưa vấn đề này ra tòa án quốc tế những TQ đã từ chối. Pháp luôn phản đối mọi hành động và âm mưu của TQ.

Vietnamnet: TQ đang mở rộng xây dựng 1 số công trình trên đảo đá của VN? Phản ứng của VN trước việc này?

Ông Lê Hải Bình: VN có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của VN đối với quần đảo Trường Sa. Mới đây, cơ quan chức năng VN cho biết TQ đã tiến hành các hoạt động xây dựng trái phép các công trình trên quần đảo Trường Sa, chúng tôi cực lực phản đối và yêu cầu TQ dừng ngay mọi hoạt động mở rộng và xây dựng các công trình trái phép ở Trường Sa, làm thay đổi hiện trạng ở Hoàng Sa.

Hoài Thu