Tuy nhiên theo PVN, lần này không phải tàu hải giám của Trung Quốc mà hàng loạt tàu cá nước này vào vùng biển VN, và hai tàu cá đã làm đứt cáp thu nổ địa chấn tàu Bình Minh 02.

Vụ cắt cáp lần đầu

Vụ tàu Bình Minh 02 bị cắt cáp lần đầu xảy ra lúc 5g58 ngày 26-5-2011. Khi đó, tàu hải giám Trung Quốc đã chủ động chạy qua khu vực thả dây cáp, cắt cáp thăm dò của tàu Bình Minh 02.

Vị trí mà ba tàu hải giám Trung Quốc phá hoại thiết bị của tàu Bình Minh 02 của PVN chỉ cách mũi Đại Lãnh (Phú Yên) khoảng 120 hải lý, nằm hoàn toàn trong vùng lãnh hải thuộc chủ quyền của VN.

Cụ thể, theo PVN, lúc 4g05 ngày 30-11 khi tàu Bình Minh 02 đang di chuyển ở khu vực ngoài cửa vịnh Bắc bộ để chuẩn bị khảo sát, rất nhiều tàu cá Trung Quốc đang hoạt động tại đây. Khi các lực lượng chức năng phát tín hiệu cảnh báo và yêu cầu các tàu cá ra khỏi khu vực làm việc của tàu Bình Minh 02, một cặp tàu đánh cá theo kiểu kéo dã cào có số hiệu 16025 và 16028 của Trung Quốc đã chạy qua phía sau tàu Bình Minh 02. Hành động này đã gây đứt cáp địa chấn của tàu Bình Minh 02 cách phao đuôi khoảng 25m.

Điều đáng nói, trước khi tàu Bình Minh 02 bị tàu cá Trung Quốc cắt cáp, đã có nhiều tàu cá Trung Quốc lởn vởn quanh tàu Bình Minh 02. Cụ thể lúc 3g, tàu Bình Minh 02 đã đuổi một tàu cá; 3g20 đuổi một cặp tàu cào đôi. Đến 3g35, thêm một đôi tàu cá lại có hướng đi về tàu Bình Minh 02 nhưng được cảnh báo nên tàu này đã rời xa. Thế nhưng, đến 4g05 hai tàu lưới rê khác đã chạy ngang và cắt đứt sợi cáp thu tín hiệu của tàu Bình Minh 02.

PVN cho biết vị trí tàu Bình Minh 02 bị cắt cáp có tọa độ 17º26 Bắc và 108º02 Đông, cách đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị) 43 hải lý về phía đông nam và cách đường trung tuyến VN – Trung Quốc 20 hải lý về phía tây. PVN khẳng định đây là vùng biển gần đảo Cồn Cỏ của VN.

Trả lời báo chí ngành dầu khí, ông Phạm Việt Dũng, phó trưởng ban tìm kiếm thăm dò – phụ trách văn phòng biển Đông của PVN, cho biết từ tháng 5-2012, tàu Bình Minh 02 đã tiến hành đề án khảo sát địa chấn 2D liên kết các bể trầm tích trên thềm lục địa VN. Tàu đã bắt đầu khảo sát các tuyến liên kết ở bể Cửu Long, sau đó là bể Nam Côn Sơn, bể Phú Khánh và hiện nay đang khảo sát các tuyến liên kết ở bể Sông Hồng tại khu vực ngoài cửa vịnh Bắc bộ.

Thời gian gần đây, ông Dũng cho biết có rất nhiều tàu cá Trung Quốc xâm phạm trái phép vùng biển VN đánh bắt hải sản với số lượng rất lớn, tập trung ở khu vực từ Cồn Cỏ đến Nam Tri Tôn. Các tàu của các cơ quan chức năng VN đã yêu cầu tàu cá Trung Quốc rút khỏi vùng biển thuộc chủ quyền VN. Tuy nhiên, nhiều tàu cá Trung Quốc vẫn cố tình quay trở lại xâm phạm. Và đến ngày 30-11 thì xảy ra sự việc tàu Bình Minh 02 lại bị cắt cáp.

Đoạn dây cáp bị đứt trên tàu Bình Minh 02 – Nguồn: PetroTimes.vn

Ngay sau khi xảy ra sự việc tàu Bình Minh 02 bị tàu cá Trung Quốc gây đứt cáp, PVN cho biết đã chỉ đạo các đơn vị thành viên trực thuộc và tàu Bình Minh 02 nhanh chóng khắc phục sự cố, sửa chữa cáp địa chấn để sớm tiếp tục lại công việc. Đến 14g ngày 1-12, PVN cho biết việc khắc phục sự cố cáp địa chấn bị cắt đã hoàn thành và tàu Bình Minh 02 tiếp tục công tác khảo sát bình thường.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Hùng Dũng – tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật dầu khí, đơn vị trực tiếp quản lý tàu Bình Minh 02 – khẳng định vị trí tàu Bình Minh 02 bị xâm hại gây đứt cáp ngày 30-11 hoàn toàn thuộc chủ quyền VN. Ông Dũng cho biết đến chiều 3-12, các thủy thủ trên tàu Bình Minh 02 vẫn bình thường và đang tiếp tục công việc. Tàu Bình Minh 02 vẫn thực hiện nhiệm vụ như đã định.

Sẽ thuê thêm tàu bảo vệ tàu Bình Minh 02

Tàu Bình Minh 02 hoạt động trên vùng biển Việt Nam – Ảnh: CTV

Vì sao không thuê thêm tàu để bảo vệ tàu Bình Minh 02? Trả lời câu hỏi này của Tuổi Trẻ ngay sau khi xảy ra sự cố, ông Lê Trí Thành – giám đốc Công ty TNHH một thành viên dịch vụ khảo sát và công trình ngầm PTSC (thuộc Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật dầu khí VN – PTSC), chủ tàu Bình Minh 02 – cho biết tàu Bình Minh 02 đang thực hiện thu nổ địa chấn với chiều dài lên đến 8.000km.

Do đó, nếu thuê tàu bảo vệ cho thật an toàn sẽ đội chi phí lên rất cao. Đặc biệt, đây là vùng biển của VN, đã được phân định theo Hiệp định vịnh Bắc bộ giữa VN và Trung Quốc. Tuy nhiên, sau sự cố xảy ra rạng sáng 30-11, để bảo vệ an toàn tuyệt đối cho tàu Bình Minh 02, sắp tới chủ tàu sẽ thuê 1-2 tàu bảo vệ.

Theo tính toán của chủ tàu, thiệt hại lớn nhất là thiệt hại do gián đoạn sản xuất, còn việc sửa chữa, nối cáp tốn cỡ vài chục ngàn USD.

CẦM VĂN KÌNH – ĐÔNG HÀ

Tuổi Trẻ