Sau nhiều lần nâng lên đặt xuống, cho đến bây giờ TP Đà Nẵng vẫn chưa thể ra tay xử lý hành vi xây dựng sai phép tại dự án tổ hợp khách sạn Mường Thanh và căn hộ chung cư cao cấp Sơn Trà do DNTN Xây dựng số 1 Điện Biên thuộc Tập đoàn Mường Thanh làm chủ đầu tư.

Sự chần chừ này một lần nữa cho thấy sự lúng túng, có phần bạc nhược, của chính quyền địa phương, cho dù sai phạm của chủ đầu tư đã hai năm rõ mười.

Tóm tắt vụ việc: Năm 2016, Sở Xây dựng TP Đà Nẵng cấp phép dự án nói trên với quy mô 42 tầng và 2 tầng hầm. Trong đó, từ tầng 2 đến tầng 5 được cấp phép xây dựng làm bãi đỗ xe, nhà trẻ, hồ bơi… Tuy nhiên, chủ đầu tư đã tự ý chuyển đổi công năng và phù phép 4 tầng này thành 104 căn hộ. Tháng 9-2016, Thanh tra Sở Xây dựng Đà Nẵng ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 40 triệu đồng đối với chủ đầu tư và yêu cầu ngừng thi công phần công trình vi phạm. Thế nhưng, sau đó, chủ đầu tư vẫn thi công và rao bán 104 căn hộ.

Người dân mua căn hộ và đã vào ở. Đến ngày 22-6-2018, UBND quận Ngũ Hành Sơn hoàn tất kế hoạch tổ chức cưỡng chế, tháo dỡ 104 căn hộ xây dựng sai phép, dự kiến 20-8 sẽ tiến hành cưỡng chế. Ngày 20-8, UBND quận Ngũ Hành Sơn dời ngày cưỡng chế sang thời điểm khác...

Trước hết, những người đã mua căn hộ trong số 104 căn hộ xây sai phép của Mường Thanh cũng có lỗi nhưng lỗi nhỏ, đó là không tìm hiểu kỹ hiện trạng pháp lý, ví dụ tiếp cận giấy phép xây dựng của dự án để biết ngay từ đầu.

Lỗi lớn thuộc về một số sở - ngành của Đà Nẵng và chính quyền quận Ngũ Hành Sơn.

Một là đã buông lỏng quản lý để chủ đầu tư phù phép 4 tầng dành cho công trình công cộng thành 104 căn hộ thương mại.

Hai là khi phát hiện sai phép, Thanh tra xây dựng dù đã xử phạt nhưng không giám sát (hoặc cố tình làm ngơ), để chủ đầu tư tiếp tục hoàn thiện và rao bán và nay người mua đã vào cư trú ổn định, xem như sự đã rồi.

Ba là nay tiến hành cưỡng chế thì không giải được bài toán quyền lợi của cư dân. Đồng tiền mồ hôi nước mắt của họ đã chi ra mua căn hộ, giờ đập dỡ phần xây sai phép đó, ai đền tiền cho họ? Có quan chức địa phương "xúi dại" người dân đi kiện chủ đầu tư. Bị đập nhà rồi còn đi thưa kiện, có thể mất hàng năm trời mà chưa biết thắng hay thua, trong thời gian đó họ ngủ ngoài bụi chắc?

Bốn là không riêng cư dân ở tầng 2 đến tầng 5 mà dân từ tầng 6 trở lên cũng phải tạm di dời để bảo đảm an toàn cưỡng chế. Ai lo chi phí di dời (tạm thời) này? Đơn vị thực hiện tháo dỡ (thuê ngoài) hiện chưa có, chi phí có thể tốn bạc tỉ. Về nguyên tắc, chủ đầu tư (làm sai) thì phải chịu nhưng Đà Nẵng nên chọn giải pháp chế tài chủ đầu tư trước - ví dụ như đề xuất phong tỏa tài khoản để buộc họ phải ứng tiền - thay vì bỏ ngân sách ra thuê tháo dỡ rồi đòi tiền lại sau. Lúc đó chủ đầu tư giở bài chây ỳ thì cũng chỉ biết vuốt đuôi người ta, sau đó là mất trắng.

Và, "trọng tội" hẳn nhiên thuộc về chủ đầu tư. Mường Thanh sai phạm về xây dựng khắp nơi, theo Thanh tra Chính phủ là tại 21 tỉnh - thành, đến nay các hành vi sai phạm vẫn chưa bị khởi tố. Rất khó hiểu! Tập đoàn này có là của ai chăng nữa mà tại từng địa phương, nếu cán bộ hữu trách liêm chính và cương trực thì sai phạm không có đất tồn tại. Họ khinh nhờn pháp luật là một phần, phần còn lại họ biết "nhìn mặt đặt tên" người có chức có quyền sở tại. Nhà chức trách địa phương mà không tiếp tay, làm ngơ cho sai phạm thì đố ai dám làm bậy. Khi làm bậy, phải "trảm" thẳng tay thì còn dám coi trời bằng vung? Như Mường Thanh Khánh Hòa xây vượt quy hoạch 3 tầng, bị các sở - ngành địa phương "giam" công trình tới 3 năm, nay Mường Thanh Khánh Hòa phải chịu thúc thủ, xin tạo điều kiện để đập bỏ 3 tầng nhằm sớm đưa công trình vào hoạt động.

Trở lại với Mường Thanh Đà Nẵng, chính quyền sở tại đang đứng trước một ca khó đỡ. Cho qua thì tạm ổn đối với 104 hộ dân lỡ mua căn hộ nhưng hoàn toàn bất ổn với việc thực thi pháp luật. Nói rõ hơn là sẽ bị bên làm sai coi thường (và sẽ làm sai nữa) đồng thời cho thấy một bộ máy thừa thẩm quyền nhưng thiếu dũng khí, thiếu năng lực.

Khi ấy, ai tin vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của các vị nữa, nhất là khi người ta liên tưởng tới các trường hợp quan chức Đà thành bị trùm bất động sản Vũ "nhôm" thao túng, hiện đang trong vòng lao lý?

Tác giả: Hoài Phương

Nguồn tin: Báo Người lao động