Chính quyền có thiếu trách nhiệm?

Thực hiện chương trình phủ xanh đất trống đồi trọc, năm 1998, UBND huyện Hương Khê ban hành Quyết định số 91/QĐ/1998 giao 19ha đất rừng thuộc lô số 6 và 7 tại xã Hòa Hải cho CCB Phan Văn Hiến.Việc giao đất được tiến hành đúng trình tự quy định của pháp luật, có ranh giới rõ ràng và được “ban bệ” từ xã tới huyện bàn giao trên thực địa, kí xác nhận… Nhưng đến năm 2000, một số hộ dân sống cùng thôn, có đất liền kề với đất được giao của gia đình ông Hiến đã mở rộng “bờ cõi”, trồng cây, làm đường chiếm giữ gần 7ha đất mà ông Hiến cho rằng đó là đất đã được cấp sổ đỏ. UBND xã Hòa Hải tổ chức hòa giải không thành nên ông phải viết đơn khiếu nại gửi Chủ tịch UBND huyện.

Ngày 13/11/2006, UBND huyện Hương Khê có Quyết định số 1776 nêu: “Khi giao đất, gia đình ông Hiến không trồng rừng đúng như quy định nên thu hồi lại Quyết định số 91”, đồng nghĩa với việc không chấp nhận diện tích đất đã được giao cho gia đình ông Hiến, bỏ mặc cho các hộ tranh chấp?

Không đồng tình với Quyết định 1776, ông Hiến tiếp tục làm đơn khiếu nại lên UBND tỉnh Hà Tĩnh. Ngày 19/11/2007, UBND tỉnh Hà Tĩnh kí Quyết định số 3012 thu hồi, hủy bỏ Quyết định 1776 của UBND huyện Hương Khê, yêu cầu “Xử lí nghiêm các hộ lấn chiếm đất rừng và phá rừng”, thế nhưng các cấp chính quyền từ xã tới huyện không xử lí dứt điểm. Đến tháng 7/2013, có 7 hộ liền kề lấn chiếm đất được giao của gia đình ông Hiến. Hộ ông Đặng Hữu Thìn và ông Đặng Xuân được cấp 0,2ha tại thửa 371, nhưng ông Thìn đã “trồng rộng ra” 2,8ha nằm trong phạm vi ranh giới đất lâm nghiệp đã được giao cho gia đình ông Hiến (bl 92, 98, 99), khiến nhiều cuộc “đấu khẩu” không thành, mâu thuẫn ngày càng gay gắt làm “tiền đề” cho hai cuộc “hỗn chiến” bằng dao, kiếm…

Vụ hỗn chiến bằng dao kiếm

Ngày 7/2/2010, bà Đặng Thị Hoài (vợ ông Hiến) và anh Phan Văn Lĩnh (con trai ông Hiến) đi làm rừng gặp Thái Văn Sỹ và Thái Văn Loan là người cùng xã đang chặt keo, chiếm rừng thuộc khu vực đất được giao theo Quyết định số 91. Bà Hoài, anh Lĩnh ra can ngăn thì bị Sỹ dùng dao chém gây thương tích cho bà 30,37%, anh Lĩnh bị Loan chém vào tay gây thương tích 17,2%. Sỹ và Loan bị Công an huyện Hương Khê ra quyết định khởi tố và TAND huyện Hương Khê xử phạt Sỹ 24 tháng tù giam còn Loan vô tội?

Ngày 18/1/2011, TAND huyện Hương Khê ra Quyết định số 01/2011/HSST-QĐ trả hồ sơ vụ án hình sự đối với bị cáo Thái Văn Sỹ cho Viện KSND huyện Hương Khê điều tra bổ sung ai là người gây thương tích với tỉ lệ 17,2% đối với Phan Văn Lĩnh. Thế mà vẫn bị “bỏ qua”?

Sự việc đau lòng trên, tưởng chừng sẽ được chính quyền các cấp quan tâm giải quyết dứt điểm, thế nhưng họ bị bỏ mặc để các bên “tự xử” với nhau. Trong khi đất rừng của gia đình bà Hoài, ông Hiến vẫn tiếp tục bị lấn chiếm…

Ngày 7/7/2013, ông Đặng Hữu Thìn thuê máy ủi làm đường trên đất được giao của gia đình bà Hoài. Sáng hôm sau, ông Thìn tiếp tục cho máy ủi đào đất lên khu vực đồi keo. Gia đình bà Hoài ra can ngăn không được, xã Hòa Hải cũng chẳng quan tâm nên bà gọi điện trình báo Chủ tịch UBND huyện Hương Khê và được hẹn “chờ có cán bộ đến giải quyết”. Trong lúc gia đình bà đang đứng chờ trên khu đất được giao, ông Trương Quốc Hiến, Trưởng Công an xã Hòa Hải và ông Nguyễn Tất Thắng, cán bộ địa chính xã đến nhà ông Thìn, cùng ông Thìn, Quyết và Tâm đến địa điểm máy ủi đất. Một trận “mưa dao” xảy ra bất ngờ, xuất phát từ gia đình ông Thìn. 7 đối tượng bị thương: Phan Văn Lĩnh 26,53%, Phan Văn Cát  7,8%,  Đặng Văn Long 40,16%, Đặng Văn Nam không đi viện nên không giám định được thương tật. Về phía gia đình ông Thìn có Đặng Hữu Tâm 37,18%, Đặng Hữu Quyết 8,74% và Đặng Hữu Thìn 6,98%.

Cơ quan CSĐT Công an huyện Hương Khê ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam Phan Văn Lĩnh 10 tháng 3 ngày, Phan Văn Cát 7 tháng 5 ngày, Đặng Hữu Tâm 2 tháng 26 ngày, Đặng Văn Nam 32 ngày (Nam bị u tuyến yên đã được Bệnh viện Quân y 103 hẹn ngày 6 mổ nhưng ngày 4 vẫn bị tạm giam sau 30 ngày mới được tại ngoại), còn ông Thìn và Quyết thì được “quan tha”?

 Án có oan sai?

“Tâm tay cầm mác dài chạy xuống đường, lúc này Lĩnh đứng dựa vào cây keo ở trên bờ cao, Tâm quay lại dùng mác chém một nhát vào chân Lĩnh. Tôi thấy rõ Tâm chém và Lĩnh kêu “trời ơi” nên tôi chạy lại kéo Tâm ra. Tâm thả mác xuống đường và đi ra phía nhà Quyết”… Đó là lời khai của ông Trương Quốc Hiến, Trưởng Công an xã Hòa Hải tại bl 292.

Cũng là lời khai của ông Hiến tại bl 288: Tuy “có ai đó tung vôi bột mù mịt, nhưng tôi thấy Tâm và Lĩnh đứng gần nhau… Lĩnh cầm một thanh kiếm và một con rựa mồng, Tâm cũng cầm rựa mồng. Khi Lĩnh đi xuống gần con đường đang làm trên dãy ta-luy thì tôi thấy Tâm ở phía dưới dùng rựa chém vào chân của Lĩnh và thấy Lĩnh ôm chân kêu “trời ơi”. Cách đó khoảng 6m, Quyết và Cát cũng đang đánh nhau”.

Tại bl 530, Đặng Hữu Tâm khẳng định: “Vết thương ở gần vai trái tôi, không biết là do ai chém… Tôi (Tâm) khẳng định điều đó vì sự việc xảy ra vào ban ngày. Lúc bị chém, tôi đứng cách Lĩnh gần 1m”?

Ngày 15/8/3013, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hương Khê lấy lời khai bổ sung, Đặng Hữu Tâm nói: “Vết thương tại bả vai trái gây đứt cánh vai của tôi, thì tôi khẳng định là anh Linh con bà Hoài (em anh Lĩnh) gây ra… Tôi muốn bổ sung điều này, vì trước đây tôi nhớ chưa chi tiết các nội dung trên, nay tôi đã nhớ lại đầy đủ” (bl 542)… Linh gây thương tích cho tôi (Tâm) bằng “một loại dao màu trắng dài khoảng 80cm hình như là mã tấu hay kiếm gì đó… Tôi khẳng định anh Linh chém vào bả vai tôi” (bl 544).

Tại bl 319, ông Trần Kim Tuấn, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Hòa Hải khai: “Hôm đó không xử lí nội dung gì. Tình trạng vết thương lúc đó do tôi trực tiếp khám: Bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt, thể trạng trung bình, mạch 90 lần/phút. Huyết áp 110/70mm thủy ngân. Nhịp thở 20 lần/phút. Khám thương tích trên cơ thể phát hiện 1 vết thương ở góc trán phải bầm đỏ; 2 vết thương ở cánh mũi phải trầy xước da dài 1,5cm; 1 vết thương ở vai trái chầy xước da dài 2cm, rộng 0,5cm; 1 vết thương ở cẳng chân trái chầy xước dài 1,5cm, rộng 0,5cm có chảy máu nhẹ. Bệnh nhân kêu đau ở hai cánh tay, vận động khó nhưng khám ngoài không phát hiện gì khác thường. Các bộ phận khác không có gì khác thường. Sau khi khám xong thì ông Thìn ra về”.

Lời khai của Trưởng Công an xã Hòa Hải và người bị hại là Đặng Hữu Tâm đều khẳng định Lĩnh không chém Tâm. Tuy vậy, không ai nói rõ là người nào đã chém. Còn người bị hại là Đặng Văn Long viết đơn gửi Báo Người cao tuổi có đoạn  nêu: “Đặng Hữu Tâm cầm rạ mồng chém tôi rồi nhảy vào ôm tôi để ông Thìn và anh Quyết lao vào chém… khi Quyết chém, tôi xoay người Tâm nên Quyết đã chém vào vai Tâm…”. Vậy nhưng, không hiểu vì sao mà các cơ quan tố tụng huyện Hương Khê lại không xem xét, điều tra làm rõ mà còn kết tội Phan Văn Lĩnh gây thương tích cho Đặng Hữu Tâm với tỉ lệ 37,18%? Đặng Văn Nam gây thương tích cho Đặng Hữu Thìn với tỉ lệ sức khỏe 6,98%?

Tại phiên tòa sơ thẩm, mặc cho bị cáo Lĩnh và Nam không thừa nhận hành vi cố ý gây thương tích. Luật sư Hà Đạm, nguyên Thẩm phán TAND tỉnh Hà Tĩnh đã đưa ra những chứng cứ sát thực chứng minh cho bị cáo Lĩnh và Nam không phạm tội như đã nêu trên nhưng đều bị Tòa bác bỏ. Rốt cục, Phan Văn Lĩnh bị kết án 5 năm 6 tháng tù vì tội chém Tâm. Đặng Văn Nam bị tù 9 tháng vì tội “cố ý gây thương  tích đối với ông Thìn”? Phan Văn Lĩnh và Đặng Văn Nam không chỉ viết đơn kháng án mà còn tố cáo kiểm sát viên và cán bộ điều tra đã có hành vi đe dọa và răn đe, ép cung buộc tội…

Dư luận cho rằng hậu quả của vụ “xung đột” do tranh chấp đất rừng tại xã Hòa Hải, huyện Hương Khê phần nhiều trách nhiệm thuộc về chính quyền các cấp. Tòa kết tội cho Phan Văn Lĩnh và Đặng Văn Nam với mức án như trên là chưa đủ cơ sở, oan sai và có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm…

 Nhóm PVĐT