Phát huy vai trò “cầu nối”    

Chúng tôi vừa có dịp được theo chân cán bộ Mặt trận huyện Cẩm Xuyên về xã Cẩm Minh cùng dự buổi trao nhà Đại đoàn kết cho bà Nguyễn Thị Khuân- một gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn của xã. Ngôi nhà nhỏ của cụ Khuân mang đúng nghĩa của nhà Đại đoàn kết khi nhận được 30 triệu từ sự hỗ trợ của một doanh nghiệp và hàng trăm ngày công của các tổ chức đoàn thể, bà con xóm giềng.

Tìm hiểu được biết, MTTQ huyện Cẩm Xuyên giữ vai trò “cầu nối” trong việc vận động doanh nghiệp hỗ trợ làm nhà ở cho cụ Nguyễn Thị Khuân.

“Cụ Khuân là hộ già cả neo đơn, nếu trích quỹ vì người nghèo khoảng 15-20 triệu để hộ trợ thì chắc chắn gia đình không thể huy động đủ nguồn lực để làm nhà. Nhận thấy Hải Đăng là một doanh nghiệp ăn nên làm ra ở xã nên anh em chúng tôi đã vận động hỗ trợ cụ Khuân. Ngôi nhà khi hoàn thành cũng phải hết 85 triệu, tuy nhỏ nhắn nhưng có cả mái che và đáp ứng đủ 3 cứng như trong tiêu chí nhà ở NTM”, ông Nguyễn Quốc Lựu- Chủ tịch MTTQ huyện Cẩm Xuyên cho biết.

Chị Đậu Thị Thu (con gái cụ Nguyễn Thị Khuân) chia sẻ: “Nhà hoàn thành và lên ở được vài tháng thì mẹ tôi mất, dù thế nhưng mẹ hết sức mãn nguyện vì đến cuối đời vẫn được ở trong ngôi nhà kiên cố. Nếu không có sự hỗ trợ của doanh nghiệp và các tổ chức đoàn thể thì chắc chắn hai mẹ con chúng tôi không thể làm được ngôi nhà như thế này. Bây giờ có nhà rồi, tôi sẽ cố gắng vươn lên để thoát nghèo, ổn định cuộc sống”.

Ngoài hỗ trợ cụ Khuân 30 triệu, doanh nghiệp Hải Đăng còn hỗ trợ gia đình anh Trương Xuân Phượng (xóm 4 xã Cẩm Minh) 50 triệu làm nhà ở. Việc vận động doanh nghiệp, tổ chức đứng ra hỗ trợ người nghèo làm nhà không còn là chuyện hiếm ở Cẩm Xuyên hay các huyện khác ở Hà Tĩnh.

“Mỗi năm, nguồn hỗ trợ trực tiếp của các doanh nghiệp không qua quỹ Vì người nghèo đôi khi còn nhiều hơn. Việc này vừa mang lại hiệu quả trong việc vận động làm nhà ở cho hộ nghèo vừa tạo được động lực cho doanh nghiệp nên chúng tôi vận dụng hết sức. Chẳng hạn như từ đầu năm đến nay, Mặt trận và các tổ chức thành viên ở Cẩm Xuyên đã vận động làm được 30 ngôi nhà Đại đoàn kết cho người nghèo, tổng số tiền trên 800 triệu đồng, trong đó quỹ vì người nghèo huyện hỗ trợ được 165 triệu đồng, còn lại là nguồn huy động khác”.

Vận động quỹ Vì người nghèo đã khó, “vận động hành lang” đối với các doanh nghiệp, tổ chức trực tiếp hỗ trợ hộ nghèo làm nhà ở lại càng khó hơn. Nhiều khi các cán bộ Mặt trận phải đi “mòn dép” mới nhận được cái gật đầu đồng ý của doanh nghiệp. Vậy nhưng, để đổi lại được nụ cười, sự mãn nguyện của người nghèo, những người cán bộ Mặt trận vẫn không quản ngại khó khăn.
Sát cánh cùng người nghèo

Bắt đầu từ năm 2015, Ban Thường trực MTTQ tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định đảm nhận tiêu chí nhà ở hộ nghèo đối với các xã về đích nông thôn mới (NTM). Việc làm này đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”.

Theo đó, MTTQ tỉnh Hà Tĩnh đã hỗ trợ 124 hộ nghèo có nhu cầu làm nhà ở tại 26 xã đăng ký về đích NTM năm 2015 với số tiền 2,48 tỷ đồng (mỗi hộ 20 triệu đồng), hỗ trợ 400 hộ nghèo ở các xã còn lại với số tiền 6 tỷ đồng để làm nhà ở (mỗi hộ 15 triệu đồng). 8 tháng đầu năm 2015, quỹ vì người nghèo 3 cấp tại Hà Tĩnh đã huy động được trên 4,49 tỷ; đã hỗ trợ làm mới 169 nhà Đại đoàn kết, sửa chữa 29 nhà ở cho hộ nghèo, tổng giá trị trên 1,6 tỷ đồng.

Riêng đối với MTTQ tỉnh, đã hỗ trợ 157 hộ nghèo tại các xã đăng ký về đích NTM làm nhà ở với số tiền trên 3 tỷ đồng. Việc “gánh” tiêu chí nhà ở hộ nghèo tại các xã đăng ký về đích NTM của MTTQ Hà Tĩnh đã giảm được khá nhiều áp lực cho việc huy động nguồn lực của địa phương. Ngoài ra, việc làm này còn hỗ trợ đắc lực cho các tiêu chí khác như tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập…

Tuy nhiên, thực tế, việc vận động quỹ Vì người nghèo càng ngày càng khó, nhất là trong năm 2016 này, sự cố môi trường biển xảy ra đã khiến kinh tế Hà Tĩnh gặp nhiều khó khăn nhưng các cấp Mặt trận tại Hà Tĩnh vẫn nỗ lực thực hiện mục tiêu như đã đề ra đầu năm. Ông Hoàng Anh Đức- Trưởng ban Phong trào, Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ với PV Đại Đoàn Kết khi đề cập đến vấn đề vận động làm nhà ở cho hộ nghèo.

Ban thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đang lấy ý kiến về dự thảo quy chế mới về việc quản lý, sử dụng quỹ “Vì người nghèo”. Một trong những điểm mới của dự thảo sửa đổi bổ sung quy chế tổ chức vận dụng quản lý sử dụng Quỹ “Vì người nghèo” là mở rộng đối tượng, nội dung và các mức chi của quỹ bên cạnh các hộ nghèo, người nghèo là hộ cận nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Định hướng chi hỗ trợ của quỹ cũng có điểm mới đó là ở cấp Trung ương, cấp tỉnh, cấp, huyện ưu tiên trên 50% tổng quỹ huy động được tập trung hỗ trợ xây dựng mới, sửa chữa nhà ở cho người nghèo, hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Riêng quỹ cấp xã ưu tiên hỗ trợ đột xuất, hỗ trợ phát triển sản xuất.

Đề cập đến vấn đề này, theo ông Nguyễn Quốc Lựu – Chủ tịch MTTQ huyện Cẩm Xuyên, trong thời điểm hiện nay việc sửa đổi như vậy là rất hợp lý. Bởi tỷ lệ hộ nghèo càng ngày càng giảm, chỉ sót lại hộ già cả, neo đơn; giá nguyên vật liệu làm nhà tăng cao; do đó nếu chỉ hỗ trợ ở mức 15-20 triệu thì hộ nghèo không thể làm nhà ở đúng như tiêu chí 3 cứng của NTM. Mặt khác, khoảng cách giữa hộ nghèo và cận nghèo hết sức “mong manh”, khi mở rộng đối tượng sang hộ cận nghèo sẽ phát huy tác dụng của quỹ Vì người nghèo hơn rất nhiều.

Theo ông Hoàng Anh Đức- Trưởng ban Phong trào, Ủy ban MTTQ Hà Tĩnh, tại các xã hiện nay, hộ nghèo chỉ còn lại là hộ già cả neo đơn. Đối với những hộ này thì vĩnh viễn sẽ không thể thoát nghèo cho dù chúng ta có làm thế nào đi chăng nữa, kể cả đã làm nhà ở cho họ. Vì thế, nên đưa những hộ này vào đối tượng chính sách bảo trợ xã hội sẽ hợp lý hơn. Như vậy, Nhà nước sẽ có nhiều chính sách hỗ trợ đối với người nghèo và giảm được tỷ lệ hộ nghèo.

Hạnh Nguyên