Trong cái nắng gắt đầu hè, chúng tôi có dịp tìm về xã 135 Sơn Lễ, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh). Ngay khi đặt chân đến con đường đầu xã, hỏi thăm đường về nhà bà Nguyễn Thị Lan (90 tuổi) ở thôn Thọ Lộc, xã Sơn Lễ thì ai ai từ đứa trẻ chăn trâu cho đến các cụ cao niên bách lão đều biết mà tỏ rõ sự thương cảm.

Vừa đến nơi, hình ảnh đập vào mắt chúng tôi là ngôi nhà tứ phía gió lộng mà hai mẹ con sinh sống hàng chục năm qua. Gọi là nhà nhưng đó như là túp lều ẩm thấp, tạm bợ.

Bước vào trong, thứ mùi ẩm mốc lâu ngày xộc lên khiến nhiều người ái ngại. Căn nhà nhỏ chật hẹp này vừa là nơi chứa rơm rạ vừa là nơi đặt chiếc giường cũ kỹ, ọp ẹp của 2 mẹ con. Chật chội đến nỗi, chỗ nấu ăn được đặt ngay góc giường. Cạnh đó, anh Nguyễn Trọng Nghĩa (62 tuổi) con trai bà Lan ngồi một chỗ nhìn xa xăm.

Bà Lan thở dài rồi kéo tôi ra ngoài sân trò chuyện. Nhìn mái tóc bạc trắng, thân hình gầy còm với tấm lưng còng ấy khiến ai nấy đều xót xa. 90 tuổi, đã ở cái dốc bên kia cuộc đời nhưng bà còn khổ lắm, còn phải lắng lo nhiều lắm…

Lau nước mắt, người phụ nữ khổ hạnh ấy cho biết: “Lúc cuối đời rồi tôi chỉ cầu mong sao có chút tiền sửa được ngôi nhà đề khi qua đời còn có chỗ mà để bức ảnh thờ, rồi thằng con trai “không bình thường” có nơi tử tế mà tránh mưa, tránh nắng”. Nói đoạn bà chỉ cho chúng tôi xem những chỗ dột nát trên trần nhà.

Cứ mỗi lần sớm chớp, mưa to gió lớn, 2 mẹ con lại ôm chặt nhau trốn vào một góc nhà mà nức nở. Thương mình, thương con mà bà đành bất lực.

Rồi bà kể về cậu con trai đáng thương đã ngoài 60 tuổi đang sống cùng mẹ. Chồng mất từ lâu, một mình bà tảo tần nuôi người con trai Nguyễn Trọng Nghĩa. Anh Nghĩa có bệnh thần kinh không bình thường. Mỗi lần con lên cơn, người mẹ già ấy lại chỉ biết khóc lóc vì chẳng còn sức để chạy khi bị đánh đập. Thương con nhưng tiền chẳng có mà chữa trị nên hàng chục năm nay, bà cam chịu cuộc sống mà số phận đã sắp sẵn.

Được biết, gia đình bà Lan có làm được hơn một sào ruộng, sức yếu, làm thế nào cũng chẳng thể đủ ăn. Vậy nên, cuộc sống của hai mẹ con thiếu thốn quanh năm, hàng ngày trông chờ vào sự giúp đỡ của làng xóm.

Chị Phạm Thị Huê, Bí thư chi bộ thôn Thọ Lộc cho biết: “Khi cái ăn, cái mặc chưa đủ thì nói gì đến chuyện sửa lại nhà đây chú? Chính quyền, bà con thôn xóm cũng chung tay giúp đỡ nhưng thực tế tại địa phương cũng đang gặp rất nhiều khó khăn nên cũng chưa làm được gì nhiều cho gia đình bà Lan. Chúng tôi cũng mong muốn các nhà hảo tâm giúp đỡ cùng với chính quyền rồi sửa cho bà ấy ngôi nhà. Chứ già cả rồi, con trai thì lại bệnh tật, nhỡ sau này…”

Nghĩ về con, nghĩ về căn nhà dột nát, người đàn bà với vầng trán nhăn nheo ấy cứ lấy vạt áo mà lau vội nước mắt. Nhà chưa biết đổ sập lúc nào nếu mưa to gió lớn mà bà thì đã yếu lắm rồi…

Ước mơ lúc cuối đời của bà Lan dường như quá lớn lao khi bận ăn còn chưa đủ đầy, còn phải trông chờ bà con chòm xóm. Thế nhưng chắc chắn nó sẽ thành hiện thực, một phép màu sẽ đến nếu có sự giúp đỡ của những nhà hảo tâm, những vòng tay rộng lớn của cộng đồng…

HỒ THẮNG