Theo Bộ GTVT, GPLX cơ giới đường bộ có chất liệu bằng giấy đã được các cơ quan có thẩm quyền phát hành và cấp cho người dân sử dụng từ nhiều năm nay. Quá trình sử dụng giấy phép lái xe bằng giấy đã bộc lộ nhiều bất cập như: lạc hậu, mức độ bảo mật không cao, dễ bị làm giả; dễ bị tẩy xóa, sửa đổi, dễ bị hư hỏng trong quá trình sử dụng; kích thước không phù hợp; không thuận tiện cho công tác quản lý, xử lý khi người lái xe vi phạm…
Ngày 20/8/2014, Việt Nam là thành viên Công ước Viên 1968 về giao thông đường bộ, đây là bước chuyển đổi quan trọng trong quá trình hội nhập về giao thông đường bộ của Việt Nam. Theo quy định của Công ước Viên, các bên tham gia phải tiến hành các biện pháp thích hợp đảm bảo rằng những quy tắc đường bộ hiện hành trong lãnh thổ của nước mình phù hợp về bản chất với các điều khoản trong Công ước Viên.
“Để tuân thủ các quy định của Công ước cũng như đáp ứng yêu cầu quản lý, Bộ GTVT đã quy định lộ trình chuyển đổi Giấy phép lái xe (GPLX) sang Giấy phép lái xe bằng vật liệu PET (Polyethylene terephthalate). GPLX vật liệu PET đồng bộ về vật liệu, kích thước, chất lượng và bảo mật như các nước trong khu vực và trên thế giới, hiện đang được 85 nước thành viên Công ước Viên công nhận và cho phép sử dụng cùng với GPLX quốc tế.” – Bộ GTVT thông tin.
GPLX bằng vật liệu PET có độ bền cao hơn, không thấm nước, kích thước nhỏ gọn hơn trước và phù hợp tiêu chuẩn quốc tế; tính an toàn, tính bảo mật cao được thực hiện trên 3 cấp độ: Phát hiện thật – giả bằng mắt thường, máy móc và các nghiệp vụ do lực lượng chuyên môn thực hiện.
Trên GPLX mới bằng vật liệu PET, thông tin được in bằng tiếng Việt và tiếng Anh tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt Nam có nhu cầu lái xe, cấp GPLX quốc tế khi cư trú, công tác, học tập và du lịch tại những nước tham gia Công ước Viên. Đây cũng là một trong các yếu tố để các quốc gia tham gia Công ước Viên công nhận giá trị hiệu lực của giấy phép quốc gia và giấy phép quốc tế do Việt Nam cấp.
Khi chuyển đổi đổi sang GPLX mới bằng vật liệu PET, các thông tin về người lái xe trong suốt quá trình từ đào tạo, sát hạch, các vi phạm khi hành nghề hoặc khi tham gia giao thông… đều được tích hợp trên cơ sở dữ liệu quản lý GPLX quốc gia, tạo thành một hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ đảm bảo việc truy cập, tra cứu nhanh chóng, tiện lợi cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu tìm hiểu. Việc chuyển đổi GPLX giấy sang thẻ nhựa PET còn giúp tăng cường và hiện đại hóa công tác quản lý, hạn chế tối đa việc làm giả GPLX, giảm bớt thủ tục, thời gian xác minh, cấp, đổi GPLX.
Theo Bộ GTVT, việc chuyển đối GPLX từ vật liệu giấy sang vật liệu PET là quá trình tất yếu của xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, đảm bảo tính đồng bộ, hiện đại trong quá trình quản lý các hoạt động có liên quan đến việc đào tạo, cấp giấy phép lái xe. Do đó việc quy định chuyển đối giấy phép lái xe sang vật liệu PET là hoàn toàn phù hợp với yêu cầu thực tiễn và đã được Bộ Giao thông vận tải cấp đổi từ ngày 1/7/2013.
Việc xây dựng Thông tư 58/2015/TT-BGTVT đã được Bộ GTVT lấy ý kiến rộng rãi đến các đối tượng chịu sự tác động trước khi ban hành, triển khai thực hiện. Theo báo cáo của các địa phương, đến nay cả nước đã chuyển đổi xong 95% giấy phép lái xe ô tô, còn khoảng 300.000 GPLX, đảm bảo xong trong năm 2016 theo lộ trình.
Thực hiện chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2016 của Bộ GTVT và Nghị định số 65/2016/NĐ-CP quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo lái xe ô tô và dịch vụ sát hạch lái xe, Bộ GTVT đang tiến hành xây dựng dự thảo Thông tư thay thế Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT quy định về đào tạo, sát hạch và cấp GPLX cơ giới đường bộ.
Với mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và cắt giảm các thủ tục hành chính không cần thiết, trong dự thảo Thông tư này Bộ GTVT đã quy định việc chuyển đối GPLX sang vật liệu PET theo hướng: đối với GPLX không thời hạn, việc chuyển đổi đổi sang GPLX mới bằng vật liệu PET được thực hiện đến ngày 31/12/2020 mà không yêu cầu thi lại lý thuyết; đối với GPLX có thời hạn, người sử dụng sẽ chuyển đổi sang GPLX mới bằng vật liệu PET khi hết thời hạn ghi trên giấy phép.
Châu Như Quỳnh