Triệu đại sứ Trung QuốcNhư báo Giáo dục Việt Nam đã đưa tin, ngày 4/12, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị đã lên tiếng về những hoạt động gây căng thẳng tình hình biển Đông từ phía Trung Quốc những ngày gần đây.
Cụ thể ngày 27-11, tỉnh Hải Nam thông qua bản sửa đổi “Điều lệ quản lý trị an biên phòng ven biển tỉnh Hải Nam”, trong đó đã đưa hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam vào phạm vi áp dụng. Trước đó ngày 23-11, Trung Quốc cho xuất bản bản đồ “Tam Sa”, phạm vi bao gồm hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam.
Tiếp theo, sáng 30-11, trong khi tàu Bình Minh 02 của Việt Nam đang thăm dò địa chấn bình thường trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam, nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế thềm lục địa Việt Nam và chỉ cách đảo Cồn Cỏ của Việt Nam khoảng 43 hải lý thì bị hai tàu cá Trung Quốc mang số hiệu 16025 và 16028 cố tình cản trở và gây đứt cáp, bất chấp các lực lượng chức năng của Việt Nam đã phát tín hiệu cảnh báo.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao khẳng định những hành động nói trên của phía Trung Quốc đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa; xâm phạm quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng biển của Việt Nam; vi phạm thỏa thuận những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc ký tháng 10-2011; trái với tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và Tuyên bố cấp cao kỷ niệm mười năm DOC, làm tình hình biển Đông thêm phức tạp.
Đồng thời, ông Nghị cho biết ngày 3-12, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội trao công hàm kiên quyết phản đối những việc làm nói trên của Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, chấm dứt ngay những việc làm sai trái đó và không để tái diễn những hành động tương tự.
Ngày 4/12, trong buổi tiếp xúc cử tri tại Hải Phòng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trả lời thẳng thắn những vấn đề đang nóng bỏng trong dư luận hiện nay. Thủ tướng nói: “Nước ta lúc nào cũng bị đe dọa. Chúng ta bình yên như thế này nhưng luôn luôn xuất hiện những nhóm từ bên ngoài kích động biểu tình, bạo loạn, lật đổ. Chúng ta phải có lực lượng và phương án để xóa ngay những ổ nhóm từ manh nha, không chỉ là bắt giam, xử án mà cả bằng đấu tranh, thuyết phục… Về chủ quyền quốc gia, chúng ta đang và sẽ phải dồn sức, dồn lực lượng để bảo toàn lãnh thổ”.Thủ tướng cho biết: “Chúng ta có tàu công suất lớn, đi được trong mọi điều kiện thời tiết. Cả thế giới biết chúng ta sắp có tàu ngầm hiện đại, chúng ta cũng không giấu giếm gì. Chúng ta làm hết sức mình để giữ hòa bình, bằng ngoại giao, bằng mọi biện pháp, nhưng chúng ta phải tự vệ. Nước ta có hơn 1 triệu km2 biển, bờ biển dài hơn 3.200 km, chúng ta phải có lực lượng. Đường lối quốc phòng của chúng ta là tự vệ, tự vệ bằng sức mạnh của toàn dân. Nhưng phải có lực lượng nòng cốt đó là quân đội. Quân đội phải xây dựng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Một số lực lượng phải đi thẳng vào hiện đại như tên lửa, tàu ngầm, hải quân, không quân”.Biển Đông sôi sục
Nhiều tờ báo tiếp tục đăng tải thông tin về hành động của Trung Quốc đang bị cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ. Từ ngày 3-12, Philippines bắt đầu không đóng dấu thị thực lên cả hộ chiếu điện tử có in bản đồ “lưỡi bò” lẫn các hộ chiếu cũ của Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Philippines cho biết họ không đóng dấu tất cả để tránh gây rối cho các lãnh sự quán và nhân viên nhập cư. Hiện đã có lãnh sự quán Philippines tại Trùng Khánh, Quảng Châu, Hồng Kông, Macau, Thượng Hải và Hạ Môn của Trung Quốc thực hiện quy định này.Báo Người lao động trích dịch từ báo Straits Times, ngày 3/12 Singapore đã bày tỏ quan ngại về kế hoạch “kiểm tra, bắt giữ, trục xuất tàu nước ngoài” của Trung Quốc trên biển Đông. “Singapore rất lo ngại về diễn biến này – Bộ Ngoại giao Singapore tuyên bố – Chúng tôi hối thúc các bên tranh chấp chủ quyền trên biển Đông không hành xử khiêu khích. Điều quan trọng là các bên phải tôn trọng những nguyên tắc quốc tế đã được chấp nhận và kiềm chế những hành động có thể làm leo thang căng thẳng”.
Trung Quốc đã bộc lộ rõ ý đồ độc chiếm toàn bộ biển Đông bằng vũ lực. Bằng chứng, như Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nêu rõ, là Bắc Kinh vừa tuyên bố trắng trợn với Manila rằng hải quân Trung Quốc sẽ duy trì sự hiện diện thường trực ở bãi cạn Scarborough, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. “Họ đã nói rõ cho chúng tôi ý đồ của họ, chúng tôi chẳng cần đoán già đoán non gì” – báo South China Morning Post dẫn lời ông del Rosario. Thông tin này được đăng tải trên báo Tuổi trẻ.
Cũng theo báo này, ông del Rosario cho biết phía Trung Quốc còn đe dọa Philippines không được “quốc tế hóa” vấn đề biển Đông, không được đưa vấn đề ra Liên Hiệp Quốc, thậm chí không được bày tỏ chính kiến, quan điểm trên các tờ báo, hãng tin lớn của thế giới.Ấn Độ sẵn sàng ra biển ĐôngPhát biểu tại cuộc họp báo kỷ niệm Ngày Hải quân ở New Delhi ngày 3-12, Tham mưu trưởng Hải quân Ấn Độ, Đô đốc D.K. Joshi, cho biết nước này sẵn sàng điều quân ra biển Đông để bảo vệ các lợi ích ở đây. Thông tin này được đăng tải trên nhiều tờ báo.Theo báo Người lao động, Đô đốc Joshi nhấn mạnh: “Hải quân Trung Quốc hiện đại hóa lực lượng thực sự rất ấn tượng song cũng là mối lo ngại lớn đối với chúng tôi”. Theo ông Joshi, không phải là Ấn Độ muốn có mặt ở biển Đông “quá thường xuyên” song New Delhi có các lợi ích tại khu vực này như tự do hàng hải và thăm dò các nguồn tài nguyên. “Nếu cần phải bảo vệ các lợi ích của Ấn Độ, chẳng hạn Videsh (công ty khai thác dầu mỏ ngoài khơi của Tập đoàn Dầu mỏ và Khí tự nhiên – ONGC), chúng tôi sẽ tới biển Đông và đã sẵn sàng cho việc này” – ông nói.Công ty Videsh thăm dò 3 lô dầu khí của Việt Nam trên biển Đông từ năm 2011, hiện đã có một lô bắt đầu sản xuất dầu, theo Đô đốc Joshi. Ông cũng tiết lộ hải quân Ấn Độ đã tiến hành nhiều cuộc diễn tập để ứng phó với những tình huống bất ngờ. Trước nay, hải quân Ấn Độ tự giới hạn phạm vi ảnh hưởng chủ yếu trên Ấn Độ Dương, từ vịnh Aden đến eo biển Malacca. Tuyên bố của ông Joshi có thể đánh dấu một bước chuyển trong chính sách, đặc biệt là nhắm vào Trung Quốc. Tuy vậy, Ấn Độ khẳng định không can thiệp vào các tranh chấp chủ quyền ở biển Đông mà chỉ muốn bảo vệ tự do hàng hải theo UNCLOS. Trước đây, vào tháng 3-2012, Trung Quốc từng lên tiếng cảnh báo Ấn Độ tránh xa biển Đông, nhất là không được thăm dò và khai thác dầu khí tại đây. Trong khi đánh giá thấp tàu sân bay mới của Trung Quốc với lý do còn lâu nó mới vận hành chiến đấu được, Đô đốc Joshi lại chú ý đến tên lửa đạn đạo “sát thủ tàu sân bay” của Bắc Kinh. Tuy nhiên, ông ám chỉ Ấn Độ sẽ phát triển được loại tên lửa này.“VN nên có dấu riêng đặc trị hộ chiếu đường lưỡi bò”Trả lời câu hỏi liên quan đến việc hộ chiếu mới, xâm phạm trắng trợn của quyền Việt Nam của Trung Quốc, Giáo sư Carl Thayer, thuộc Học viện Quốc phòng Australia cho biết: “Tôi đã được biết thông tin này qua VOA. Tôi cũng được biết Việt Nam đã áp dụng một vài biện pháp đối phó với tình trạng này. Tôi không biết về các loại hộ chiếu trên thế giới, nhưng theo những gì tôi biết, hiện chưa hề có tiền lệ nào như thế cả.Tôi nghĩ, đối phó với trường hợp này, các bạn nên sử dụng một con dấu đặc biệt, chỉ rõ rằng: Chúng tôi đồng ý cho người sở hữu hộ chiếu này nhập cảnh, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc Việt Nam công nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc, được in trên tấm bản đồ mới. Tại những nơi làm thủ tục nhập cảnh, các bạn nên xếp riêng những người có tấm hộ chiếu mới sang một khu riêng biệt để tiện cho việc đóng dấu”.Vị giáo sư này cũng nhấn mạnh: “Việt Nam đã có rất nhiều bằng chứng cho thấy trong lịch sử, Việt Nam đã xác lập chủ quyền trong khu vực đó: có chính quyền, có người dân ở… Theo tôi, việc sử dụng một con dấu đặc biệt như tôi nói ở trên có thể giải được 2 bài toán: Thứ nhất, các bạn vẫn thể hiện được sự phản đối của mình trước những tuyên bố của Trung Quốc. Thứ hai, không khiến cho tình hình trở nên căng thẳng. Con dấu đặc biệt in trên hộ chiếu sẽ có giá trị hàng trăm năm sau, như một minh chứng cho thấy sự phản đối của Việt Nam”. Thông tin này được đăng tải trên báo Đất Việt.
Thèm khát tài nguyên
Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục công bố các kế hoạch thâm độc nhằm độc chiếm biển Đông. Tại Diễn đàn hợp tác phát triển khu vực tam giác Châu Giang mở rộng lần thứ VIII (PPRD) diễn ra từ ngày 28-11 đến 2-12 tại Trung tâm triển lãm quốc tế Hải Nam, chính quyền Trung Quốc tuyên bố sẽ tăng tốc đầu tư tại cái gọi là “thành phố Tam Sa” để biến khu vực này thành “đầu cầu của cường quốc hàng hải”.
Theo Tân Hoa xã, gần 10.000 thành viên của PPRD bao gồm lãnh đạo Trung Quốc cùng các chủ doanh nghiệp thuộc chín tỉnh thành và hai đặc khu Hong Kong và Macau đã đồng ý ký vào thỏa thuận hợp tác phát triển Nam Hải (cách Trung Quốc gọi biển Đông). Theo đó, ngư nghiệp sẽ là ưu tiên phát triển số 1 của ngành kinh tế biển. Trung Quốc cũng sẽ thành lập các đội tàu đánh cá chung và các cơ sở cung cấp thủy sản để đẩy mạnh phát triển kinh tế ở “thành phố Tam Sa”.
Cục phó Cục Hải dương quốc gia Trung Quốc Vương Hoành cho biết PPRD sẽ đóng vai trò quan trọng để Trung Quốc “bảo vệ, khai phá” biển Đông và bảo đảm những quyền lợi trên biển của nước này. Bộ Tài nguyên đất đai Trung Quốc tuyên bố trữ lượng dầu tại biển Đông vào khoảng 23-30 tỉ tấn, còn trữ lượng khí gas lên đến 1.600 tỉ m3 và tất cả “đang chờ Trung Quốc khai thác”.(Tuổi trẻ)