Xây dựng nông thôn mới

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban chỉ đạo Chương trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh Hà Tĩnh Đặng Ngọc Sơn, sau hơn năm năm triển khai thực hiện chương trình, từ chỗ chỉ đạt bình quân 4,1 tiêu chí/xã, không có xã đạt hơn 10 tiêu chí và có đến 120 xã đạt dưới năm tiêu chí thì đến nay, toàn tỉnh đã có 52 xã đạt chuẩn NTM, không còn xã dưới chín tiêu chí. Hà Tĩnh được Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM T.Ư đánh giá là điểm sáng trong XDNTM, đặc biệt, Hà Tĩnh là một trong 13 tỉnh, thành phố được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Lao động hạng nhất và thưởng công trình trị giá 30 tỷ đồng.

Chúng tôi về thăm xã Cẩm Bình, huyện Cẩm Xuyên là xã đang trên đà xây dựng xã NTM kiểu mẫu, tham quan nhiều mô hình kinh tế mới nổi lên từ tái cơ cấu bằng cách chuyển đổi vườn tạp thành vườn kinh tế với các loại cây trồng có giá trị. Qua tiếp xúc, nhiều hộ nông dân ở đây cho biết, từ khi tỉnh, huyện về vận động, toàn dân tích cực tham gia xây dựng NTM, tập trung cải tạo vườn tạp, chuyển đổi sản xuất cây lương thực kém hiệu quả sang trồng cây có hiệu quả kinh tế cao, đời sống nông dân đã khá lên rất nhiều. Bởi sản phẩm sản xuất ra là có người trực tiếp đến thu mua ngay tại ruộng, vườn. Vì thế, thu nhập của người dân Cẩm Bình hôm nay đã khác xa với trước đây.

Rời Cẩm Bình, chúng tôi đến xã Trường Lộc (huyện Can Lộc), được Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hữu Tuấn cho biết, Trường Lộc phấn đấu đạt chuẩn NTM trong năm 2016 này; trước mắt chúng tôi phấn đấu phối kết hợp giữa XDNTM, tái cơ cấu ngành nông nghiệp phải luôn đồng hành với nhau để sản phẩm nông nghiệp sản xuất ra là nối kết vùng miền được ngay. Bởi những sản phẩm nông nghiệp được sản xuất trên các tiêu chí nông nghiệp sạch, bền vững thì mới có đầu ra ổn định và từ đó đời sống của người dân mới bớt bấp bênh.

Dẫn chúng tôi tham quan một số mô hình kinh tế hộ sau khi chuyển đổi diện tích đất sản xuất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây nông sản ngắn ngày như: ớt, ngô, liên kết cung cấp thức ăn chăn nuôi cho các mô hình nuôi bò trên địa bàn tỉnh. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hữu Tuấn phấn khởi cho biết: Tăng trưởng kinh tế trên diện tích sản phẩm khá rõ rệt, bởi so với những năm trước đây, khi chưa thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp thì mức thu nhập của người dân mới chỉ đạt trên dưới 18 triệu đồng. Nhưng bước sang năm 2015, khi thực hiện chuyển đổi cơ cấu ngành nông nghiệp thì mức tăng trưởng thu nhập của người dân nhanh chóng tăng lên đạt 22,7 triệu đồng/ năm. Năm 2016 sẽ đạt chuẩn NTM thì mức thu nhập người dân cũng sẽ đạt hơn 30 triệu đồng/năm và tỷ lệ hộ nghèo sẽ giảm xuống còn dưới 5%.

Phát triển sản xuất nông nghiệp

Cùng với nhiệm vụ XDNTM, Hà Tĩnh đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sâu rộng, bền vững, gắn với XDNTM. Đó là xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu, với sự bố trí, sắp xếp hài hòa giữa tổ chức sản xuất với cảnh quan, môi trường nông thôn, để tạo “vùng quê đáng sống”.

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn khẳng định: “Tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với XDNTM là hai vấn đề gắn kết chặt chẽ trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội. Nếu không XDNTM thì không thể tái cơ cấu ngành nông nghiệp thành công (XDNTM làm thay đổi cơ cấu nội tại của nền sản xuất nông nghiệp, nhất là về quy hoạch, kết cấu hạ tầng, tổ chức sản xuất, nguồn nhân lực lao động nông thôn…). Ngược lại, không tái cơ cấu nông nghiệp hiệu quả thì không thể xây dựng được NTM như yêu cầu (vì tái cơ cấu nông nghiệp là tổ chức lại sản xuất để mang lại giá trị gia tăng cao hơn, giúp nâng cao thu nhập cho người dân, từ đó tăng nguồn lực cho XDNTM)”.

Để thực hiện được chương trình hành động trên, ngay từ năm 2011, Hà Tĩnh đã triển khai thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp (trong khi Chính phủ có chủ trương từ năm 2013), với việc xác định các sản phẩm nông nghiệp hàng hóa chủ lực, ban hành đồng bộ hệ thống các quy hoạch, đề án, cơ chế, chính sách, tập trung chỉ đạo quyết liệt tổ chức lại sản xuất theo mô hình tăng trưởng mới. Thu hút các doanh nghiệp lớn, phát triển hàng nghìn doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác đầu tư vào nông nghiệp, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất, xây dựng chuỗi giá trị liên kết. Vì thế, đến nay trên địa bàn tỉnh đã hình thành được hơn 10 nghìn mô hình sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, góp phần quan trọng đẩy nhanh tốc độ, chất lượng tăng trưởng nông, lâm, thủy sản, tăng thêm nguồn lực cho XDNTM.

Có thể nói, sau tám năm thực hiện Nghị quyết số 26/NQ-TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Hà Tĩnh đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, kinh tế nông thôn phát triển khá, sản xuất nông nghiệp tăng trưởng nhanh, một số sản phẩm nông nghiệp hàng hóa chủ lực luôn phát triển đột phá theo hướng hiện đại. Tốc độ tăng trưởng ngành nông, lâm, thủy sản bình quân giai đoạn 2010 – 2015 đạt 6,6%/năm­ (mục tiêu đề ra là 3,3%), cao gấp 2,12 lần bình quân chung cả nước (3,12%); giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích canh tác đạt hơn 70 triệu đồng/ha (tăng 48,9%); tỷ trọng giá trị chăn nuôi trong cơ cấu nông nghiệp tăng từ 34,4% (năm 2010) lên 48,2% (năm 2015). Thu nhập của người dân nông thôn bình quân đạt hơn 23 triệu đồng/người, tăng gấp 2,7 lần so với năm 2010.

Bài và ảnh: ANH BÌNH, NGÔ THẮNG