Ông Trần Sỹ Thanh, Tổng Kiểm toán Nhà nước. Ảnh: Quốc hội.

Trước Quốc hội sáng 22/7, ông Trần Sỹ Thanh, Tổng Kiểm toán Nhà nước đã đề nghị Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính tổ chức rút kinh nghiệm việc lập báo cáo quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2019 chậm so với quy định.

Đồng thời phải nghiên cứu xây dựng cơ chế nộp và tỷ lệ nộp ngân sách Nhà nước đối với số chênh lệch thu chi từ hoạt động nghiệp vụ ngân quỹ; quy định, hướng dẫn về phương pháp, cách thức tính và lập dự toán hỗ trợ bổ sung có mục tiêu để bù mặt bằng chi cho ngân sách địa phương.

Tổng Kiếm toán Nhà nước cũng đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ KH&ĐT chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong việc tham mưu cho Thủ tướng về việc giao kế hoạch vốn ngân sách trung ương cho một số dự án tại các địa phương chưa phù hợp phạm vi, đối tượng của chương trình 266,397 tỷ đồng. Bên cạnh đó là việc bổ sung vốn dự phòng ngân sách trung ương chậm dẫn đến các địa phương không thể triển khai phân bổ được trong năm 2018 nên phải kéo thời hạn giải ngân đến hết 31/12/2020 số tiền 2.097 tỷ đồng.

Ngoài ra, việc bố trí dự toán năm cho các dự án chưa đủ điều kiện (dẫn đến dự toán chi đầu tư phát triển chưa phân bổ là 16.861,168 tỷ đồng); giao kế hoạch vốn chậm, nhiều lần sau thời điểm 20/12/2018 chưa phù hợp với quy định tại khoản 6 Điều 66 Luật Đầu tư công.

Ông Trần Sỹ Thanh cho biết, thu ngân sách Nhà nước năm 2019 quyết toán 1.553.611 tỷ đồng, tăng 10,1% so với dự toán giao; bằng 108,5% thực hiện năm 2018.

Song kết quả tăng thu nội địa chủ yếu từ tiền sử dụng đất 63.738 tỷ đồng; thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước 24.834 tỷ đồng và phát sinh một số khoản thu ngoài dự toán như Kho bạc Nhà nước nộp 5.000 tỷ đồng từ Quỹ phát triển hoạt động của ngành Kho bạc Nhà nước (do vận dụng theo cơ chế của Ngân hàng Nhà nước, hiện nay chưa có quy định về cơ chế và tỷ lệ nộp ngân sách Nhà nước đối với khoản kinh phí này).

"Trong khi đó, một số khoản thu chính từ hoạt động sản xuất kinh doanh chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu nội địa đều hụt thu so với dự toán giao và là tình trạng diễn ra trong 3 năm liên tục," ông Thanh lưu ý.

Bên cạnh đó, tình trạng hạch toán và kê khai thiếu doanh thu, xác định sai chi phí, dẫn đến tính thiếu thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp và lợi nhuận còn lại phải nộp ngân sách Nhà nước… vẫn diễn ra khá phổ biến tại các đơn vị được kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước xác định tăng thêm 5.103 tỷ đồng.

Tình trạng nợ thuế chậm được khắc phục, trong đó: Nợ thuế do cơ quan thuế quản lý đến 31/12/2019 là 99.705 tỷ đồng, tăng 15% so với năm 2018. Nợ thuế do cơ quan hải quan quản lý quá hạn đến 31/12/2019 là 7.047 tỷ đồng, tăng 4,9% so với năm 2018.

Đối với chi đầu tư phát triển, dự toán 429.300 tỷ đồng, quyết toán 420.779 tỷ đồng, bằng 98% so với dự toán, chiếm 27,5% tổng quyết toán chi ngân sách Nhà nước theo dự toán Quốc hội giao, bằng 7,0% GDP, trong đó ngân sách trung ương 65.751 tỷ đồng, đạt 60% so với dự toán; NSĐP 355.028 tỷ đồng, bằng 111% so với dự toán. Qua kiểm toán chi tiết cho thấy, công tác quản lý đầu tư xây dựng của một số dự án còn sai sót trong từng khâu của quy trình quản lý đầu tư, nhất là công tác nghiệm thu, thanh toán và quản lý tiến độ.

Chi thường xuyên dự toán 1.042.816 tỷ đồng, quyết toán 995.647 tỷ đồng, bằng 95,5% dự toán và bằng 65,2% quyết toán chi ngân sách Nhà nước theo dự toán Quốc hội giao, cao hơn mục tiêu Quốc hội giao giai đoạn 2016-2020 (dưới 64%).

Theo Tổng Kiếm toán Nhà nước, qua kiểm toán cho thấy, tỷ lệ chi thường xuyên vẫn chiếm tỷ trọng cao trong tổng chi ngân sách Nhà nước; mặt khác, một số khoản chi sự nghiệp quan trọng có tỷ lệ thực hiện thấp như chi bảo vệ môi trường từ nguồn ngân sách trung ương thực hiện bằng 34,8% so với dự toán; chi sự nghiệp khoa học và công nghệ của nhiều địa phương đạt tỷ lệ thấp dưới 60%.

Tác giả: My Anh

Nguồn tin: Báo Nhà Đầu Tư