Dự án khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Cửa Hội - Xuân Phổ (giai đoạn I) sau 7 năm dang dở chưa tìm được phương án để quyết toán.

Tồn đọng kéo dài ảnh hưởng đến môi trường đầu tư

Theo tìm hiểu, đây là những vướng mắc, tồn đọng kéo dài (từ năm 2014 đến nay) chưa được xử lý, đã làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân, thanh quyết toán nguồn vốn đầu tư công của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Mặc dù, UBND tỉnh và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có nhiều văn bản chỉ đạo nhưng chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án và các bên liên quan đã không thống nhất được để giải quyết dứt điểm các nội dung tồn đọng, vướng mắc này.

Tại Văn bản số 7721/BNN-TCTC ngày 15/10/2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc ủy thác quản lý Dự án khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Cửa Hội - Xuân Phổ, tỉnh Hà Tĩnh (giai đoạn 1), theo đó Bộ có ý kiến như sau: Chấp nhận đề nghị của chủ đầu tư (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh) ủy thác nhiệm vụ quản lý dự án cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh, tuy nhiên phải đảm bảo “Không làm thay đổi trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu và các đơn vị/cá nhân liên quan đối với dự án”.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thủy sản cũng đã có Văn bản số 715/TCTS-KHTC ngày 10/5/2021 trả lời Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh về việc Hợp đồng ủy thác quản lý Dự án khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Cửa Hội - Xuân Phổ, tỉnh Hà Tĩnh (giai đoạn 1) và khẳng định “Chủ đầu tư chỉ được ủy thác cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh thông qua Hợp đồng ủy thác quản lý dự án (số 1736/2019/HĐUT ngày 24/12/2019) để tổ chức thực hiện các nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng theo quy định tại Điều 66 và Điều 67, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 và Khoản 1 Điều 12, Thông tư 16/2016/TT-BXD”.

Căn cứ ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và quy định của pháp luật xét thấy việc ủy thác quản lý Dự án khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Cửa Hội - Xuân Phổ, huyện nghi xuân (giai đoạn 1) chưa thể hiện rõ quyền hạn và nghĩa vụ của chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh chỉ được phép thực hiện quản lý dự án theo quy định tại Điều 66 và Điều 67, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 và Khoản 1 Điều 12, Thông tư 16/2016/TT-BXD theo như ý kiến chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được người quyết định đầu tư giao cho làm chủ đầu tư, do đó chủ đầu tư phải thực hiện theo quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 12 của Thông tư số 16/2016/TT-BXD và phải đảm bảo “Không làm thay đổi trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu và các đơn vị/cá nhân liên quan đối với dự án”.

Dự án đầu tư xây dựng công trình khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Cửa Hội - Xuân Phổ, huyện Nghi Xuân (giai đoạn 1) được khởi công năm 2013 hoàn thành năm 2015, được gia hạn thời gian thực hiện dự án đến ngày 30/9/2021 theo Văn bản số 3180/BNN-TCTS ngày 28/5/2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Công trình đã hoàn thành và được Tổng cục Thủy sản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư tại Văn bản số 2165/TCTS-KHTC ngày 15/8/2017, số 538/TCTS-KHTC ngày 13/4/2021.

Hiện nay, công trình đã được bàn giao cho đơn vị sử dụng quản lý. Tuy nhiên đến nay, công trình vẫn chưa được quyết toán do các bên liên quan chưa thống nhất được quan điểm xử lý để xảy ra vướng mắc.

Vướng mắc làm “tắc” quyết toán

Theo hồ sơ dự án, hồ sơ khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công, dự toán xây dựng công trình được phê duyệt, hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu và hợp đồng thi công gói thầu thì chiều dài đường ống xả thải được tính toán trung bình là 1.000m (hướng tuyến tính từ tâm khu vực nạo vét đến tâm khu vực bãi thải theo đường thẳng), quá trình nhà thầu thi công lắp đặt thì bị vướng vào nhà làm việc Ban quản lý và đầm nuôi trồng thủy sản của người dân.

Để khắc phục, ngày 5/4/2015, chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công đã kiểm tra hiện trường và lập biên bản xác nhận cự ly thực tế thi công ống xả thải là 1.350m để làm cơ sở điều chỉnh bổ sung và đề nghị nhà thầu tiếp tục thi công đảm bảo tiến độ gói thầu hoàn thành trước ngày 26/12/2015, lập hồ sơ điều chỉnh bổ sung trình thẩm định, phê duyệt theo quy định.

Ngày 23/11/2017, Ban Quản lý dự án và nhà thầu thi công đã lập hồ sơ điều chỉnh chiều dài xả thải nạo vét từ 1.000m lên 1.350m, trình chủ đầu tư thẩm định, phê duyệt theo quy định. Tuy nhiên, chủ đầu tư đã không đồng ý thẩm định nội dung phát sinh nêu trên do còn có nhiều quan điểm khác nhau về xử lý vấn đề này.

Việc thay đổi làm tăng chiều dài đường ống xảy ra từ ngày 5/4/2015 đến ngày 26/12/2015 là thay đổi nội dung tại Điểm 6.6 Mục 6 Điều 1, Quyết định số 2325/QĐ-BNN-TCTS ngày 6/10/2011 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và sẽ làm vượt tổng mức đầu tư của dự án đã được phê duyệt (tổng mức đầu tư của dự án đã phê duyệt có chi phí dự phòng bằng không). Theo đó, phải được sự đồng ý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (người quyết định đầu tư) phê duyệt điều chỉnh dự án và bổ sung tổng mức đầu tư.

Tuy nhiên, căn cứ các quy định của pháp luật hiện hành; căn cứ vào mốc thời gian xảy ra việc tồn đọng (năm 2015); căn cứ mốc thời gian chủ đầu tư trình người quyết định đầu tư xét thấy, chủ đầu tư chưa đủ căn cứ để thẩm định và phê duyệt.

Việc điều chỉnh tăng chiều dài ống vận chuyển chất thải nạo vét về bản chất là điều chỉnh đơn giá dự thầu cho hạng mục nạo vét luồng và âu tránh trú bão, vì thực tế vị trí địa hình không thay đổi (khu vực hút và xả thải) so với hồ sơ thiết kế và hồ sơ mời thầu. Đây là công trình đấu thầu, đơn giá nạo vét thương thảo trong hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu là đơn giá trúng thầu do nhà thầu lập trên cơ sở hồ sơ mời thầu của chủ đầu tư và khảo sát thực địa của nhà thầu.

Trường hợp có sai khác giữa thực tế và hồ sơ mời thầu thì nhà thầu phải có ý kiến bằng văn bản gửi chủ đầu tư trước thời điểm mở thầu. Tuy nhiên, trong quá trình tham gia dự thầu nhà thầu không có ý kiến về nội dung này mà đến ngày 5/4/2015 mới có biên bản xác nhận hiện trường về chiều dài ống xả là 1.350m là không có cơ sở điều chỉnh.

Theo Điều 10, Hợp đồng xây dựng số 05/2013/HĐXD-CHXP của chủ đầu tư và nhà thầu thi công thì việc điều chỉnh giá hợp đồng chỉ được thực hiện khi Nhà nước thay đổi chính sách thuế, tiền lương; thay đổi giá vật liệu xây dựng. Theo đó, nội dung điều chỉnh đơn giá hạng mục nạo vét không thuộc đối tượng nêu trên do đó Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng chưa đủ cơ sở pháp lý để thực hiện.

Nhiều hạng mục công trình đã có dấu hiệu xuống cấp.

Ngoài ra, trong quá trình lập thiết kế bản vẽ thi công tổng dự toán chưa tuân thủ các nội dung quy định về lập thiết kế bản vẽ thi công theo quy định, chưa nghiên cứu đề xuất của đơn vị tư vấn thẩm tra về chiều dài đường ống xả thải dẫn đến phát sinh làm tăng chiều dài đường ống xả thải thực tế lớn hơn so với hồ sơ thiết kế, hồ sơ mời thầu, dự thầu làm ảnh hưởng đến quá trình thực hiện dự án, gây hệ lụy tồn đọng kéo dài, khó giải quyết. Đơn vị tư vấn thiết kế phải chịu trách nhiệm trước chủ đầu tư (theo hợp đồng đã ký) và trước pháp luật về việc làm của mình dẫn đến làm tăng chiều dài đường ống xả thải từ 1.000m lên 1.350m.

Để tình trạng vướng mắc, tồn đọng kéo dài chưa có phương án giải quyết dứt điểm làm ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư và chất lượng công trình là trách nhiệm của chủ đầu tư.

Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin!

Tác giả: Uyên Uyên

Nguồn tin: Báo Xây Dựng