Theo kết luận thanh tra số 66 ngày 11/2/2015 của UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc cấp đất tái định cư (TĐC) và nghĩa trang cho các hộ dân di dời phục vụ Dự án Khu Liên hợp gang théo Formosa và Cảng Sơn Dương ở huyện Kỳ Anh và yêu cầu thu hồi đất, xử lý nghiêm trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan.

Theo đó, quá trình cấp đất TĐC và nghĩa trang phục vụ Dự án đã xảy ra nhiều sai phạm. Cụ thể, kết luận thanh tra số 66 đã chỉ rõ: Có 172 hộ được xét cấp đất không đúng đối tượng TĐC là những hộ: một thế hệ được xét cấp 2 thửa đất, không liên quan đến công tác GPMB, không có đăng ký hộ khẩu thường trú tại địa phương nơi thu hồi đất, không có đất bị thu hồi, không có nhà ở trên đất thu hồi, vi phạm xây nhà trên đất nông nghiệp, có địa chỉ đăng ký thường trú khác với nơi thu hồi đất.

	Kết luận của Thanh tra Tỉnh đã chỉ ra hàng loạt sai phạm về việc cấp đất ở TĐC và nghĩa trang cho các hộ dân phục vụ di dời phục vụ siêu Dự án Pormosa.

Qúa trình khảo sát cho thấy, có 39 hộ dân ở xã Kỳ Phương theo quy định năm 2013 được bố trí TĐC tại thôn Ba Đồng của Dự án xây dựng Khu TĐC thôn Đông Yên xã Kỳ Lợi nhưng năm 2010 đã bố trí TĐC không đủ điều kiện tại Khu TĐC xã Kỳ Phương của Dự án Formosa.

Trong đó có 136 bộ hồ sơ không đảm bảo, gồm 32 hộ chờ xác định mốc thời điểm để bố trí TĐC, 97 hộ có sự khác nhau giữa hồ sơ điều kiện TĐC với thực tế, 7 hộ do sai sót của HĐBT trong lập phương án bồi thường nên ảnh hưởng đến điều kiện TĐC.

UBND xã đã sử dụng 2 thửa quy hoạch là đất giáo dục, 2 thửa quy hoạch là đất tín ngưỡng để giao đất ở, sử dụng 110 thửa đất theo quy hoạch là đất ở để giao đất làm nhà thờ họ, sử dụng để xây dựng đền thờ, chợ, hội trường thôn…chưa đúng quy hoạch đã được duyệt, ảnh hưởng đến quỹ đất ở TĐC.

Buông lỏng công tác quản lý

Kết luận của thanh tra chỉ rõ, trách nhiệm chung, toàn diện về các sai phạm, khuyết điểm nêu trên trước hết thuộc về Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh qua các thời kỳ có liên quan đến sai phạm trong việc xét cấp đất TĐC, đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, xem việc cấp đất TĐC là của UBND xã nên để sai phạm trong việc xét TĐC diễn ra trong thời gian dài và trên diện rộng ở tất cả các xã có thực hiện TĐC nhưng không có biện pháp để kịp thời chấn chỉnh.

Trách nhiệm chính thuộc về Chủ tịch HĐBT huyện đã không có biện pháp quản lý, để UBND các xã tự ý xét cấp đất TĐC, chưa thực hiện nhiệm vụ được giao như lập trình, thẩm định phương án TĐC và triển khai phương án TĐC.

	Một trong những diện tích đất tại khu TĐC xã Kỳ Liên theo kết luận của Thanh tra Tỉnh là xét cấp sai đối tượng.

Trách nhiệm trực tiếp là Chủ tịch UBND các xã thuộc vùng TĐC đã thành lâp Hội đồng xét cấp đất TĐC nhưng không thực hiện đúng quy định của pháp luật, thiếu tinh thần trách nhiệm trong xét cấp đất, lợi dụng sự buông lỏng quản lý của lãnh đạo và các cơ quan chuyên môn cấp trên, lạm dụng quyền hành, tùy tiện đã xét cấp sai đối tượng với số lượng lớn.

Có biểu hiện cố ý làm trái trong quản lý hộ khẩu thường trú như sử dụng dấu công an xã để đăng ký thường trú trước ngày ban hành mẫu dấu ở xã Kỳ Thịnh và Kỳ Phương, việc không đề ngày đăng ký thường trú ở xã Kỳ Long, việc đăng ký hộ khẩu thường trú vi phạm quy định, có hiện tượng chèn tờ đăng ký ở xã Kỳ Phương, hiện tượng bỏ trống 11 tờ không đăng ký ở xã Kỳ Thịnh.

Trách nhiệm liên đới thuộc về Trưởng Phòng TNMT huyện Kỳ Anh chưa tiến hành tham mưu các biện pháp để quản lý việc cấp đất TĐC theo đúng quy định, quá trình cấp giấy CNQSDĐ chưa thực hiện việc thẩm định điều kiện cấp đất dẫn đến vi phạm trong 172 trường trường hợp không đủ điều kiện cấp đất đến ngày 30.12.2014 đã có 113 hộ được cấp Giấy CNQSDĐ. Chủ tịch xã, Trưởng Công an xã, công an viên, công chức tư pháp xã chịu trách nhiệm về các sai sót đăng ký hộ khẩu thưởng trú, đăng ký hộ tịch…

Kiểm điểm nghiêm túc, đúng quy định

Với những sai phạm trên, sau khi yêu cầu đình chỉ việc sử dụng đất, tiến hành thủ tục thu hồi ngay, kết luận thanh tra còn yêu cầu tập thể UBND huyện Kỳ Anh tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, đúng quy định pháp luật đối với Chủ tịch UBND huyện, Trưởng Phòng TNMT huyện (giữ chức từ tháng 9.2009 – 12.2013), Chủ tịch HĐBT tương ứng sai phạm và hậu quả gây ra.

	Ông Nguyển Văn Bổng – Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh cho biết: “Do bận, nên UBND huyện vẫn chưa có báo cáo xử lý theo kết luận số 66 gửi UBND tỉnh và hiện đang hoàn thiện chỉ mới có dự thảo báo cáo thôi?!”

UBND các xã tiến hành kiểm điểm tập thể và cá nhân có liên quan đến sai phạm trong xét cấp đất TĐC, thực hiện xét cấp đất TĐC chưa đúng quy trình, sai thủ tục. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao để làm rõ trách nhiệm, có hình thức kỉ luật nghiêm túc.

Kết luận thanh tra yều cầu UBND huyện Kỳ Anh phải tập trung chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, xử lý dứt điểm tất cả các khuyết điểm, sai phạm trong thời gian vừa qua và báo cáo về UBND tỉnh trước ngày 20.3.2015.

Mặc dù vậy, ngày 21/4, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyển Văn Bổng – Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh cho biết: “ Do bận, nên UBND huyện vẫn chưa có báo cáo xử lý theo kết luận số 66 gửi UBND tỉnh và hiện đang hoàn thiện chỉ mới có dự thảo báo cáo thôi?!”.

(Còn tiếp)

Đặng Sơn – Hà Vũ / Tầm Nhìn