Để xem xét, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của tổ chức và công dân, ngày 7/11/2014, Bộ trưởng Bộ TT&TT đã ban hành Quyết định số 1643/QĐ-BTTTT về việc thanh tra đột xuất Báo Người cao tuổi trong lĩnh vực báo chí và thông tin trên mạng (thời hạn thanh tra 15 ngày làm việc kể từ ngày công bố quyết định thanh tra).
Từ năm 2013 – 2014, Bộ TT&TT nhận được nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến nội dung thông tin trên báo in và trang thông tin điện tử tổng hợp của Báo Người cao tuổi. Ảnh minh họa: Internet. |
Trong quá trình thanh tra, Đoàn Thanh tra đã tiến hành các công việc như sau:
Ngày 7/11/2014, Đoàn Thanh tra công bố Quyết định thanh tra đột xuất báo Người cao tuổi; gửi Đề cương thanh tra và đề nghị báo Người cao tuổi báo cáo theo đề cương. Đoàn Thanh tra đã nhận được báo cáo số 385/BC-BNCT ngày 19/11/2014 của Báo Người cao tuổi báo cáo theo đề cương thanh tra đột xuất.
Ngày 18/11/2014, Đoàn Thanh tra gửi Công văn số 02/ĐTT đề nghị báo Người cao tuổi cung cấp thông tin, tài liệu về đơn thư, khiếu nại trong thời kỳ thanh tra. Ngày 26/11/2014, Đoàn Thanh tra và đại diện báo Người cao tuổi đã lập biên bản giao nhận thông tin, tài liệu số 05/ĐTT về việc giao nhận tài liệu theo yêu cầu tại công văn số 02/ĐTT của Đoàn thanh tra.
Xét thấy vụ việc có tính chất phức tạp, có liên quan đến nhiều cơ quan Nhà nước, tổ chức, cá nhân, nên Trưởng đoàn thanh tra đã có văn bản đề nghị Bộ trưởng Bộ TT&TT gia hạn thời hạn thanh tra đột xuất Báo Người cao tuổi. Xét đề nghị của Trưởng đoàn thanh tra, ngày 21/11/2014, Bộ trưởng Bộ TT&TT đã ban hành Quyết định số 1735/QĐ-BTTTT về việc gia hạn thời hạn thanh tra đột xuất Báo Người cao tuổi (thời gian gia hạn là 30 ngày làm việc kể từ ngày 28/11/2014).
Tổng số thời gian thanh tra tại báo Người cao tuổi theo hai Quyết định nêu trên là 45 ngày làm việc, tính từ ngày 7/11/2014.
Ngày 22/11/2014, Trưởng đoàn thanh tra có báo cáo gửi Bộ trưởng Bộ TT&TT về kết quả bước đầu sau 7 ngày thanh tra tại báo Người cao tuổi.
Ngày 24/11/2014, Đoàn Thanh tra đã có công văn số 03/ĐTT về việc đề nghị báo Người cao tuổi giải trình một số bài viết có trên trang thông tin điện tử tổng hợp www.nguoicaotuoi.org.vn nhưng không có trên báo in. Đoàn Thanh tra đã nhận được báo cáo số 394b/cv-BNCT ngày 26/11/2014 về việc giải trình, trả lời công văn số 03/ĐTT của Đoàn Thanh tra.
Ngày 22/12/2014, Đoàn Thanh tra và đại diện báo Người cao tuổi đã lập biên bản giao nhận tài liệu số 06/ĐTT về việc cung cấp theo yêu cầu của Đoàn thanh tra về giấy phép thành lập và hoạt động của cơ quan đại diện, phóng viên thường trú ở trong nước, quyết định về việc mở cơ quan đại diện báo Người cao tuổi.
Ngày 5/1/2015, Đoàn Thanh tra đã có thông báo số 08/CBC-ĐTTra về việc thông báo kết thúc thanh tra là ngày 7/1/2015; trong văn bản thông báo cũng nêu rõ: “Trong quá trình xây dựng kết luận thanh tra, nếu cần xác minh hoặc cung cấp thêm thông tin, tài liệu để làm rõ nội dung trước khi kết luận thanh tra, yêu cầu báo Người cao tuổi cung cấp đầy đủ, kịp thời”.
Trong quá trình thanh tra và báo cáo kết luận thanh tra, để bảo đảm chính xác, khách quan, trung thực, công khai, dân chủ, kịp thời, Đoàn Thanh tra đã tổ chức xác minh các bài viết có dấu hiệu vi phạm pháp luật về báo chí và thông tin trên mạng, dấu hiệu vi phạm pháp luật khác. Cụ thể:
Ngày 18/11/2014, Đoàn Thanh tra đã cử cán bộ phối hợp với Cục A87, Bộ Công an đề nghị Tổng cục III, Bộ Công an cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan đến các bài viết về ngành Công an trên báo Người cao tuổi.
Ngày 20/11/2014, Đoàn Thanh tra đã tham mưu cho Bộ trưởng Bộ TT&TT ký công văn số 3372/BTTTT-CBC gửi Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị phối hợp, cung cấp thông tin.
Ngày 2/12/2014, Đoàn Thanh tra đã có công văn số 1273/ĐTTra-CBC gửi Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị phối hợp, cung cấp thông tin.
Ngày 16/12/2014, Đoàn Thanh tra đã có công văn số 1392/ĐTTra-CBC gửi Đảng ủy Khối các trường Đại học, Cao đẳng Hà Nội đề nghị phối hợp, cung cấp thông tin.
Đoàn Thanh tra đã trực tiếp làm việc, xác minh thông tin tại Thanh tra Chính phủ, Đảng ủy Khối các trường Đại học, Cao đẳng Hà Nội, Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Quá trình thanh tra, Đoàn Thanh tra đã tiếp nhận các văn bản liên quan đến nội dung thanh tra, làm căn cứ cho kết luận thanh tra gồm: Công văn số 8057/CT-TH ngày 23/7/2014 của Cục Chính trị, Bộ Tư lệnh Hải quân; Công văn số 614/BC-CAT ngày 01/7/2014 của Công an tỉnh Bến Tre; Công văn số 10452/X33-P2 ngày 17/12/2014 của Cục Chính sách, Tổng cục XDLL CAND, Bộ Công an; Công văn số 2692/CT-TH ngày 19/12/2014 của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Công văn số 1123/TTr-TTrHC ngày 10/12/2014 của Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo; Công văn số 02-KL/ĐUK ngày 01/8/2014 của Đảng ủy Khối các trường Đại học, Cao đẳng Hà Nội; Kết luận thanh tra số 400/KL-BGDĐT ngày 02/6/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo; Công văn số 419/BC-PV11 ngày 16/5/2014 của Công an tỉnh Ninh Thuận; Công văn số 5161-CV/UBKTTW ngày 12/12/2014 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương…
Để tạo điều kiện thuận lợi cho báo Người cao tuổi thực hiện quyền và nghĩa vụ, cũng như bảo đảm tính chính xác, khách quan trong việc kết luận thanh tra, Đoàn Thanh tra đã có giấy mời số 145/CBC-ĐTT ngày 28/01/2015 về việc mời báo Người cao tuổi trao đổi, làm việc với Đoàn Thanh tra; trên cơ sở thống nhất thời gian với báo Người cao tuổi, ngày 31/1/2015 Đoàn Thanh tra đã tổ chức buổi làm việc với ông Tổng biên tập Báo Người cao tuổi và tập thể Lãnh đạo Báo Người cao tuổi để trao đổi một số vấn đề về nội dung thanh tra và yêu cầu báo Người cao tuổi có báo cáo giải trình gửi Đoàn Thanh tra chậm nhất là ngày 3/2/2015.
Liên quan đến việc giải trình của báo Người cao tuổi, vào hồi 16h00 ngày 2/2/2015, Văn phòng Bộ TT&TT nhận được 1 phong bì mang số 18/BNCT của Báo Người cao tuổi theo đường văn thư cơ quan, đóng dấu Công văn đến số 1441 ngày 2/2/2015 gửi Thứ trưởng Trương Minh Tuấn. Khi bóc bì, phát hiện có 21 tờ tiền mệnh giá 500.000 đồng, tổng cộng: 10.500.000 đồng.
Văn phòng Bộ TT&TT và cán bộ liên quan đã tiến hành lập biên bản ghi nhận vụ việc báo cáo Lãnh đạo Bộ, yêu cầu báo Người cao tuổi cử người nhận lại tiền. Cùng ngày, Cục Báo chí, Bộ TT&TT (là đơn vị có đồng chí Lưu Đình Phúc, Phó Cục trưởng Cục Báo chí được cử làm Trưởng đoàn thanh tra đột xuất báo Người cao tuổi) cũng nhận được 3 phong bì do Báo Người cao tuổi gửi tới, khi bóc bì phát hiện có tiền, gồm: 1 phong bì trong có 3 triệu đồng đề gửi ông Hoàng Hữu Lượng- Cục trưởng; 1 phong bì trong có 2 triệu đồng đề gửi ông Nguyễn Thái Thiên – Phó Cục trưởng, và 01 phong bì trong có 2 triệu đồng đề gửi ông Vũ Đình Phúc – Phó Cục trưởng. Cục Báo chí cũng đã lập biên bản vụ việc và yêu cầu báo Người cao tuổi cử người nhận lại tiền.
Đến hết ngày 3/2/2015, báo Người cao tuổi vẫn không gửi báo cáo giải trình theo yêu cầu của Đoàn Thanh tra. Những ngày sau đó, Đoàn Thanh tra đã nhiều lần liên lạc, trao đổi và tiếp tục đề nghị báo Người cao tuổi gửi giải trình nhưng Đoàn Thanh tra vẫn không nhận được giải trình của báo Người cao tuổi. Như vậy, thay vì gửi báo cáo giải trình, báo Người cao tuổi gửi 4 phong bì có số tiền như nêu trên đến những người liên quan công tác thanh tra và chỉ đạo thanh tra báo Người cao tuổi.
Ngày 5/2/2015, theo đúng quy trình, thủ tục thanh tra, Bộ trưởng Bộ TT&TT đã ký Kết luận thanh tra số 01/KL-BTTTT.
Bộ TT&TT đã ban hành Công văn số 22/BTTTT-ĐTT ngày 5/2/2015 gửi Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) kèm hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật xảy ra tại Báo Người cao tuổi đề nghị xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Căn cứ Điều 39 Luật Thanh tra số 56/2010/QH12 ngày 1/7/2010 quy định về công khai kết luận thanh tra; Điều 46 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 29/11/2011 của Chính phủ về hướng dẫn thực hiện Luật Thanh tra; Điều 28 Nghị định số 07/2012/NĐ-CP ngày 9/2/2012 của Chính phủ quy định về cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động thanh tra chuyên ngành; để tiến hành thủ tục công bố Kết luận thanh tra, Bộ TT&TT đã gửi Giấy mời số 02/BTTTT-ĐTT ngày 5/2/2015 tới báo Người cao tuổi và Giấy mời số 03/BTTTT-ĐTT ngày 5/2/2015 tới Hội Người cao tuổi Việt Nam về việc dự buổi công bố Kết luận thanh tra vào hồi 9h00 ngày 9/2/2015 nhưng báo Người cao tuổi và Hội Người cao tuổi Việt Nam không cử đại diện tham dự theo thời gian đề ra.
Căn cứ Luật Thanh tra, Bộ TT&TT đã tổ chức họp báo để công khai Kết luận thanh tra theo đúng quy định.
Trên cơ sở đề nghị của Bộ TT&TT và căn cứ kết quả điều tra, xác minh ban đầu, thấy hành vi viết, biên tập và đăng tải các bài viết trên báo Người cao tuổi có nội dung xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Xác định có dấu hiệu của tội phạm, ngày 9/2/2015, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân” xảy ra tại TP Hà Nội và một số địa phương khác, quy định tại Điều 258 Bộ luật Hình sự.