Quyết định hàng trăm tỷ nhẹ như… bấc
Theo cáo trạng truy tố các bị cáo, sau khi Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) không được thành lập Ngân hàng TMCP Hồng Việt, bị cáo Đinh La Thăng (Chủ tịch HĐQT PVN) đã chỉ đạo Nguyễn Ngọc Sự (Phó tổng giám đốc PVN và Nguyễn Xuân Sơn (Trưởng ban trù bị Ngân hàng TMCP Hồng Việt) làm việc với một số tổ chức tín dụng để thỏa thuận việc góp vốn trong đó có Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank).
Tháng 9-2008, Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm (Chủ tịch HĐQT Oceanbank) trao đổi, bàn bạc về việc PVN góp vốn để trở thành cổ đông chiến lược của Oceanbank. Về phía Oceanbank, do có nhu cầu tăng vốn điều lệ để hoạt động và nhận thấy PVN là đơn vị có tiềm lực kinh tế, có nhiều nguồn vốn nên Hà Văn Thắm đã đồng ý với đề nghị của Nguyễn Xuân Sơn.
Các bị cáo tại phiên tòa |
Ngày 17-9-2008, Hà Văn Thắm được mời đến trụ sở PVN gặp gỡ, làm việc với đại diện PVN, trong đó có bị cáo Đinh La Thăng để thống nhất thỏa thuận PVN tham gia góp vốn khi Oceanbank tăng vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng trong năm 2008 với tỉ lệ góp vốn là 20%, tương đương 400 tỷ đồng.
Từ buổi gặp gỡ, trao đổi nêu trên, ngày 18-9-2008, ông Nguyễn Ngọc Sự ký văn bản báo cáo Đinh La Thăng về kết quả đàm phán với Hà Văn Thắm, kèm theo báo cáo đánh giá sơ bộ các chỉ tiêu tài chính của Oceanbank.
Văn bản báo cáo Đinh La Thăng có đoạn:“Nhìn tổng thể đến 31-3-2008, Ngân hàng TMCP Đại Dương là ngân hàng có quy mô nhỏ, khả năng thanh khoản thấp. Trong bối cảnh kinh tế hiện tại, Oceanbank đứng trước khó khăn về huy động vốn. Ngân hàng TMCP Đại Dương thuộc nhóm tổ chức tín dụng xếp hạng trung bình khá trong số các ngân hàng thương mại cổ phần”.
Cùng ngày nhận văn bản báo cáo của ông Nguyễn Ngọc Sự, mặc dù không tổ chức cuộc họp, không lấy ý kiến thành viên HĐQT PVN nhưng bị cáo Đinh La Thăng vẫn ký Thỏa thuận số 6934/TTHT-PETROVIETNAM&OCEANBANK với Hà Văn Thắm để PVN tham gia góp vốn vào Oceanbank theo các nội dung mà hai bên đã thống nhất.
Đặt HĐQT PVN vào tình thế đã rồi
Cũng theo tài liệu truy tố nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) PVN và đồng phạm, sau khi ký thỏa thuận với Hà Văn Thắm, ngày 22-9-2008, bị cáo Đinh La Thăng “bút phê” vào văn bản của ông Nguyễn Ngọc Sự gửi các thành viên HĐQT nhằm xin ý kiến về việc góp vốn vào Oceanbank. Kế đến, ngày 29-9-2008, Nguyễn Ngọc Sự có văn bản gửi HĐQT PVN về đánh giá năng lực của Oceanbank
Tại văn bản này, PVN nhận định, tính thanh khoản của Oceanbank kém và rất nhạy cảm với bất cứ một biến động nào của thị trường. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của ngân hàng giảm từ 30,6 % năm 2006; 19,5 % năm 2007 xuống còn 18,6 % cho những tháng đầu năm 2008…
Bị cáo Đinh La Thăng tại phần kiểm tra căn cước |
Trên cơ sở đó, PVN kết luận: “Oceanbank là Ngân hàng TMCP có quy mô hoạt động nhỏ. Và hiện đứng trước bài toán nặng nề nhất về khả năng đứng vững cũng như có thể phát triển trong giai đoạn thị trường tài chính tiền tệ có nhiều biến động, cạnh tranh khốc liệt ở một tương lai rất gần…”.
Truy tố các bị cáo trong vụ án, cáo trạng khẳng định, bị cáo Đinh La Thăng biết rõ hiện trạng yếu kém của Oceanbank nhưng không đưa ra bàn bạc, thảo luận và xin ý kiến HĐQT.
Sau đó, ngày 30-9-2008, tại cuộc họp HĐQT PVN, Nguyễn Xuân Sơn báo cáo việc Oceanbank mời PVN tham gia góp vốn (20%) thì các thành viên HĐQT mới được biết việc chủ trương này. Trong khi ấy, bị cáo Đinh La Thăng đã ký thỏa thuận góp vốn với Hà Văn Thắm từ nhiều ngày trước đó.
Quá trình điều tra, bị cáo Đinh La Thăng thừa nhận, trước khi ký thỏa thuận góp vốn vào Oceanbank, bị cáo không thông qua HĐQT và cũng không tổ chức cuộc họp xin ý kiến các thành viên HĐQT bằng văn bản. Còn giấy xác nhận có chữ ký của thành viên HĐQT đề ngày 28-3-2007 với nội dung PVN đã bàn bạc, thống nhất về chủ trương góp vốn vào Oceanbank là không đúng sự thật.
Và mất sạch 800 tỷ đồng vốn góp…
Đưa các bị cáo ra tòa xét xử, cáo trạng của VKSND Tối cao xác định, thực hiện thỏa thuận giữa PVN và Oceanbank, ngày 30-9-2008, Đinh La Thăng có tờ trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ về việc góp vốn mua cổ phần tại Ngân hàng TMCP Đại Dương. Sau đó, mặc dù Thủ tướng chưa cho phép nhưng ngày 1-10-2008, Đinh La Thăng vẫn ký Nghị quyết về việc tham gia góp vốn mua cổ phần tại Oceanbank.
Tiếp đến, ngày 25-12-2008, Ninh Văn Quỳnh chỉ đạo Ban Tài chính kế toán PVN tham mưu trình ông Nguyễn Ngọc Sự ký văn bản gửi Oceanbank chấp thuận nộp 400 tỷ đồng mua cổ phần tăng vốn điều lệ của Oceanbank bằng nguồn tiền được rút trước hạn trong tổng số 600 tỷ đồng tiền gửi có kỳ hạn của PVN tại Oceanbank. Cùng ngày, Oceanbank lập tức cắt chuyển số tiền 400 tỷ đồng từ tài khoản tiền gửi của PVN sang tài khoản phong tỏa của ngân hàng để hoàn tất việc PVN mua 20% cổ phần.
Bị cáo Ninh Văn Quỳnh được xác định là có vai trò rất quan trọng trong vụ án |
Ở lần góp vốn thứ 2, cáo trạng chỉ rõ tiếp tục thực hiện phương án tăng vốn điều lệ vào Oceanbank, ngày 20-5-2010, ông Nguyễn Ngọc Sự ký văn bản đề nghị HĐQT PVN chấp thuận việc Ngân hàng TMCP Đại Dương xin tăng vốn điều lệ năm 2010 lên 5.000 tỷ đồng và văn bản này được bị cáo Đinh La Thăng chấp thuận ngay.
Được sự đồng ý của Đinh La Thăng và các thành viên HĐQT, ngày 31-5-2010, Vũ Khánh Trường (thành viên HĐQT) được ủy quyền ký Nghị quyết, kèm theo phụ lục về việc chấp thuận phương án tăng vốn điều lệ năm 2010 lên 5.000 đồng của Oceanbank để PVN duy trì nắm giữ 20% vốn điều lệ tại ngân hàng.
“Rót” tiền lần thứ 2 vào ngân hàng, Ninh Văn Quỳnh đã chỉ đạo Lê Đình Mậu (nguyên Phó ban tài chính kế toán PVN) soạn thảo tờ trình để ngày 27-10-2010 Nguyễn Tiến Dũng (Phó tổng giám đốc PVN) ký quyết định chấp thuận góp thêm 300 tỷ đồng tăng vốn điều lệ vào Oceanbank.
Cùng ngày PVN chuyển số tiền 300 tỷ đồng từ tài khoản của PVN tại Oceanbank vào tài khoản của Ngân hàng TMCP Đại Dương theo Ủy nhiệm chi số 223 với nội dung: “Tập đoàn Dầu khí Việt Nam chuyển tiền tăng vốn điều lệ đợt 1, theo QĐ 9756/DKVN ngày 27/10/2010”.
Tương tự, ngày 9-5-2011, Hà Văn Thắm ký văn bản đề nghị PVN tăng vốn điều lệ tại Oceanbank lần thứ 3 để bảo đảm ở mức tối đa 20%, tương ứng 100 tỷ đồng. Và đúng 1 tuần sau, Nguyễn Xuân Sơn ký quyết định chấp thuận góp thêm 100 tỷ đồng vào Oceanbank. Ngày 17-5-2011, PVN chuyển số tiền 100 tỷ đồng cho Oceanbank.
Dù liên tục được PVN góp vốn nhưng sau hơn 10 năm hoạt động, Ngân hàng TMCP Đại Dương đã lâm vào tình trạng thua lỗ và không thể đứng vững. Do đó, ngày 6-5-2015, Ngân hàng Nhà nước buộc phải mua lại Oceanbank với giá 0 đồng. Điều này đồng nghĩa với việc PVN mất sạch 800 tỷ đồng vốn góp.
Tác giả: Trịnh Tuyến
Nguồn tin: Báo An ninh Thủ đô