Hằng ngày, có nhiều người tìm đến bà giữ xe ngồi trước cửa Đội Chứng minh (thuộc Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC64) Công an tỉnh Gia Lai) để được làm CMND "siêu tốc".

Bà giữ xe quyền lực

Theo quy định, người dân khi muốn làm lại CMND thì phải có sổ hộ khẩu, giấy xác nhận theo mẫu của công an địa phương và các thủ tục khác. Sau đó, phải đóng lệ phí từ 20.000 - 24.000 đồng rồi chờ trong vòng 15 ngày thì có thể lấy được CMND. Tuy nhiên, ai có nhu cầu làm CMND "siêu tốc" để lấy ngay thì tìm đến bà Ng. (người giữ xe trước cổng Đội Chứng minh, thuộc Phòng PC64 Công an tỉnh Gia Lai).

Một ngày đầu tháng 8, trong vai một người đi làm CMND, chúng tôi tới trụ sở của Đội Chứng minh (số 64 Hùng Vương, TP Pleiku). Bên trong có khá đông người chờ để làm CMND. Nghe chúng tôi muốn được làm CMND lấy ngay, một cán bộ đang làm nhiệm vụ nói "không làm được". Liền đó, một người đàn ông đứng gần kéo tay, chỉ chúng tôi ra cổng vào cơ quan, "tìm bà giữ xe mà nhờ".

Bà giữ xe đang làm thủ tục cho những người có nhu cầu làm CMND cực nhanh Ảnh: HOÀNG THANH

Bà Ng. (người giữ xe) hơn 50 tuổi, đang viết vào tờ đơn xin cấp CMND cho một người đàn ông. Xung quanh có nhiều người đang đứng chờ tới lượt. Viết xong, bà Ng. hướng dẫn người đàn ông cầm hồ sơ vào trong trụ sở Đội Chứng minh để lăn tay.

Thấy chúng tôi sốt ruột, người đàn ông giữ xe chung với bà Ng. trấn an: "Muốn làm nhanh thì cứ đến đây, một chút là có liền. Còn làm bên trong thì phải đợi 15 ngày mới lấy được". Khi chúng tôi tỏ ra nghi ngờ tại sao những cán bộ công an nói không mà bà Ng. lại có thể thì bà Ng. tỉnh queo, trả lời: "Phải quen biết chứ. Mấy người trong đó đâu có điện được cho sếp. Mình giao dịch với sếp thì mình điện được chứ. Họ dám điện sếp xuống làm cho à? Không dám đâu".

Lúc này, bà Ng. gọi điện cho người nào đó hối: "Chiều lấy được không? Cố gắng phải được chứ không là không được đó" và đọc tên 2 người có nhu cầu làm CMND "siêu tốc" là H.X.H và T.T.H.

Ngày 13-8, một cô gái tới tìm bà Ng. để làm CMND và muốn lấy ngay trong ngày để đỡ mất thời gian đi lại. Tuy nhiên, bà này nói nếu làm thì phải hôm sau mới lấy được. Nếu ngại đi lấy thì để lại thông tin, bà sẽ gửi xe đò mang về tận nơi. "Bữa trước thì lấy ngay được chứ bữa nay thay đổi thủ trưởng rồi, khó lắm, không cho lấy ngay trong ngày nữa" - bà Ng. phân trần.

Sau khi cô gái đồng ý thì được một người đàn ông chở đi chụp ảnh, tiếp đó được bà Ng. chỉ vào Đội Chứng minh để hoàn tất các thủ tục. Khi cô gái cầm giấy hẹn ra thì bà Ng. lấy giấy hẹn, thông tin cô gái và yêu cầu trả 500.000 đồng. Đúng như lời hẹn, trưa hôm sau (14-8), cô gái đã nhận được CMND của mình từ một xe khách mang tới.

Cho nợ sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận?

Chiều 28-8, một thanh niên tên P. muốn làm CMND nhanh thì gặp một cô gái khoảng ngoài 20 tuổi (được cho là con bà Ng.) đang ngồi giữ xe thay bà Ng. Cô gái lấy thông tin trên sổ hộ khẩu và ghi vào các giấy tờ liên quan rồi đưa lại toàn bộ giấy tờ cho P. sau đó hướng dẫn anh này vào Đội Chứng minh để lăn tay.

Khoảng 1 giờ sau khi nộp hồ sơ, P. được gọi vào lăn tay, nhận dạng, chụp ảnh. Tiếp đó, thanh niên này quay lại và được cô gái thông báo nếu nhà ở xa thì đưa tiền trước rồi sẽ gửi CMND cho xe đò đem về tận nơi. Nếu ở gần thì sáng mai (29-8) lên lấy rồi giao tiền. Ngày hôm sau, P. đến lấy CMND. Bà Ng. ở gần đó gọi điện cho một người hỏi: "Đâu rồi, vô lấy được chưa, vô lấy nha". Sau đó, bà vào trụ sở đội và cầm một xấp CMND ra, tìm rồi đưa CMND cho P. và lấy 500.000 đồng. Trên CMND của P. ghi ngày cấp là 28-8-2018.

Trước đó, ngày 13-8, tại bãi giữ xe này chúng tôi cũng ghi nhận được một trường hợp "lạ". Một thanh niên từ TP HCM về TP Pleiku và tìm tới bà Ng. làm CMND vì bị mất. Dù thanh niên này không có giấy xác nhận mất giấy CMND của công an địa phương nhưng bà Ng. vẫn đồng ý và cho "nợ". Chiều 14-8, một thanh niên khác vừa từ TP Đà Nẵng về tới TP Pleiku đã tìm tới để được làm CMND nhanh. Tuy nhiên, do anh này vừa không có giấy xác nhận mất giấy CMND vừa không có sổ hộ khẩu nên bà Ng. từ chối. Theo bà Ng. nếu có sổ hộ khẩu thì có thể "nợ" giấy xác nhận mất CMND hoặc ngược lại chứ không có cả hai thì bà không nhận.

Theo người phụ nữ này, công việc chính của bà trước đây là làm dịch vụ giữ xe. Sau đó, bà nhận làm CMND "siêu tốc" và hưởng 50.000 đồng/CMND; số còn lại thì phải "chi".

Tác giả: Nhóm phóng viên

Nguồn tin: Báo Dân trí