1010 năm Danh xưng “Thạch Hà” (1005-2015)
Khoa học khảo cổ đã cho chúng ta biết, xa xưa khi biển tiến rồi biển lùi, dải đất mênh mông này đã trở thành vùng đầm phá, vùng vịnh cạn và có những điều kiện tự nhiên thuận lợi, đó là có những cồn cát, cồn đất, những hòn núi thấp nổi lên, xung quanh lại nhiều loại thức ăn dễ kiếm như sò, tôm, cá… Bởi vậy, cách đây 5000 năm, những nhóm người Việt cổ đã chọn vùng đất Thạch Hà làm nơi cư trú, sinh sống. Chính những lớp người tiền sử ấy, đã để lại những dấu vết văn hóa trong các di chỉ khảo cổ ở xã Thạch Lạc, Thạch Đài, Phái Nam ( Thạch Lâm), cồn Lôi Mốt ( Thạch Vĩnh) là những di chỉ đều thuộc thời Hậu kỳ đá mới; văn hóa Quỳnh Văn – Bàu Tró. Sự phân bố các di chỉ đều khắp trên địa bàn toàn huyện đã nói lên rằng, từ thời rất xa xưa ấy! không chỉ một nơi mà nhiều nơi trên đất Thạch Hà đã có dấu chân của người tiền sử, sự sống đã sinh sôi trên mảnh đất này kể từ ngày ấy.