Nhưng nhà thầu đã lấy đất trái phép ở xã Gia Hanh để phục vụ công trình.
Công trình đường giao thông nội đồng xã Gia Hanh (hạng mục tuyến 1, tuyến 3) có tổng vốn đầu tư phê duyệt hơn 6,3 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước và các nguồn hỗ trợ khác, do UBND xã Gia Hanh làm chủ đầu tư và đơn vị trúng thầu thi công là Công ty CP Xây dựng Nhân Đạo (có trụ sở tại thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh).
Theo hồ sơ thiết kế của công trình này thì đất đắp nền đường là đất cấp 3 được lấy tại mỏ ở xã Yên Lộc, cự ly vận chuyển về đầu tuyến trung bình là 5km. Bản thẩm tra thiết kế, dự toán số 100/BCTTr-KT&HT ngày 09/10/2015 của Phòng Kinh tế & Hạ tầng huyện Can Lộc cũng thể hiện rằng cự ly vận chuyển đất đắp là 5km (cự ly vận chuyển trong thiết kế ban đầu là 25km).
Thế nhưng trong quá trình thi công, Công ty CP Xây dựng Nhân Đạo đã tự ý làm sai thiết kế được phê duyệt (cụ thể là ở hạng mục đất nền), huy động máy xúc vào lấy đất trái phép tại khu vực núi Phớn (thuộc thôn Phan Sơn, xã Gia Hanh) để thi công công trình.
Địa điểm khai thác đất trái phép này chỉ cách công trình đường giao thông nội đồng xã Gia Hanh chừng 0,5km. Như vậy, chi phí vận chuyển đất nền mà phía Công ty CP Xây dựng Nhân Đạo bỏ ra chỉ tính trong cự ly 0,5km. Trong khi đó, chi phí vận chuyển mà chủ đầu tư phải thanh toán cho công ty này được tính là 5km. Nói cách khác, nhà thầu đã “ăn gian” 4,5km chi phí vận chuyển vật liệu. Cùng với đó là hàng nghìn m3 tài nguyên bị khai thác một cách bất hợp pháp.
Ông Phan Văn Sơn – Chủ tịch UBND xã Gia Hanh thừa nhận với phóng viên rằng, việc Công ty CP Xây dựng Nhân Đạo khai thác đất trái phép tại khu vực núi Phớn là được sự đồng ý của chính quyền xã Gia Hanh.
Ông Sơn giải thích: xã đồng ý như vậy để tạo thuận lợi cho nhà thầu thi công công trình, và thỏa thuận với doanh nghiệp là chính quyền thu phí 5000 đồng/m3 đất. Tuy nhiên, khi phóng viên đề nghị được xem văn bản đồng ý cho Công ty CP Xây dựng Nhân Đạo khai thác đất thì ông Sơn nói rằng, đó chỉ là thỏa thuận bằng… miệng, chưa có văn bản hay hợp đồng nào!?
Theo thiết kế, công trình này lấy nguồn đất ở xã Yên Lộc
Hồ sơ thiết kế công trình đường giao thông nội đồng xã Gia Hanh thể hiện: công trình này có tổng chiều dài 1825,85m; bề rộng nền đường 5m và chiều cao nền là 0,3m. Nếu tính toán theo những số liệu này thì lượng đất đắp cần thiết để thi công phần nền đường là hơn 2738m3.
Đây cũng chính là khối lượng tài nguyên mà Công ty CP Xây dựng Nhân Đạo đã khai thác trái phép, được sự tiếp tay của chính quyền xã Gia Hanh. Cùng với đó, cự ly vận chuyển (mà thực chất là đơn giá vận chuyển) đã bị nâng khống từ 0,5km lên 5km.
Cũng trong bản hồ sơ thiết kế công trình này, phần thuyết minh về mục đích dự án có đoạn viết: “Mục đích của Ủy ban nhân dân xã Gia Hanh, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh nhằm nâng cấp, cải tạo và mở rộng tuyến đường. Để tạo điều kiện cho nhân dân đi lại dễ dàng thuận tiện, đồng thời phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, từng bước nâng cao đời sống nhân dân trong xã…”
Mục đích thì cao đẹp, nhưng xem ra còn xa vời. Còn hệ lụy thì đã nhãn tiền, đó là hàng nghìn m3 tài nguyên bị thất thoát và công trình vừa làm nền đã biểu hiện gian dối. Cùng với sự thất thoát tài nguyên là sự “thất thoát” niềm tin của người dân – những người mà trong các dự án luôn được xem là đối tượng hưởng lợi!
Phạm Tường – Lê Phan
