Đơn thư đề nghị của người lao động

Theo quy định của Luật BHXH, lao động nữ nghỉ sinh con (nghỉ thai sản – PV) thì thời gian nghỉ sinh được BHXH chi trả, vì vậy trong thời gian đó không được hưởng lương từ doanh nghiệp cũng như lương từ Ngân sách Nhà nước. Quy định là vậy, nhưng tại TAND tỉnh Hà Tĩnh từ năm 2010 đến 2014 thì 100% chị em phụ nữ cán bộ công nhân viên (CBCNV) làm việc tại đây nếu nghỉ thai sản vẫn được trả lương bình thường từ nguồn ngân sách Nhà nước?

Đối với những trường hợp nghỉ thai sản, bà Trần Thị Minh Nguyệt – Kế toán trưởng tại TAND tỉnh Hà Tĩnh vẫn cho làm bảng lương và thanh toán đầy đủ hàng tháng như bình thường cho người nghỉ thai sản. Còn tiền chi trả từ BHXH tỉnh theo quy định đối với lao động nghỉ thai sản thì bà Nguyệt vẫn nhận về rồi cho vào nguồn nào thì đến nay qua các cuộc làm việc bà vẫn chưa chứng minh được.
Theo quy định của Luật BHXH, ngoài việc người lao động được hưởng 100% lương do BHXH chi trả trong quá tình nghỉ thai sản thì còn được nhận khoản tiền trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi (theo quy định tại Điều 34 Luật BHXH) bằng hai 2 tháng lương tối thiểu chung cho mỗi con. Quy định là vậy nhưng khi được kế toán thanh toán thì chị em được cho biết đây là khoản tiền được ứng trước, và mỗi người chỉ được 2,2 triệu đồng, nhận hai lần, lần 1 là 2 triệu, lần 2 là 200 nghìn. Nếu xét theo quy định về mức trợ cấp một lần 2 tháng lương tối thiểu thì mỗi chị em xứng đáng được nhận 2,3 triệu đồng mới đúng.

Cụ thể như trường hợp chị Nguyễn Thị Thanh Huyền – Nhân viên văn phòng. Theo trình bày của chị, tháng 6/2012 chị Huyền  sinh con, quá trình nghỉ sinh 4 tháng thì chị Huyền vẫn được kế toán làm bảng lương và chi trả bình thường, đồng thời vào tháng 1/2014 thì chị được kế toán cho “ứng” 2 triệu đồng. Thực chất, số tiền mà đáng ra chị Huyền được nhận theo quy định được BHXH chi trả vào Quý I/2013 là 13.524 nghìn (chưa tính khoản trợ cấp 1 lần khi sinh, và tiền dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau khi sinh).

Hay như trường hợp chị Nguyễn Thị Hằng – nhân viên hợp đồng lao động. Theo trình bày của chị hằng thì tháng 12/2011 chị sinh con, cuối tháng 12/2012 chị mới được kế toán cho nhận khoản tiền 4.980 nghìn, sau đó chị được kế toán cho nhận thêm 275 nghìn.
Quá trình xác minh của PV cho thấy, thực chất số tiền chi trả thai sản của chị Hằng được cơ quan BHXH giải ngân vào quý I/2013, cùng thời điểm với chị Huyền như đã nêu. Và số tiền mà chị Hằng đáng ra được nhận đó là gần 5,7 triệu đồng (chưa bao gồm tiền trợ cấp một lần khi sinh và tiền dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau sinh con).

Tổng số tiền BHXH chi trả thai sản cho lao động tại TAND tỉnh Hà Tĩnh năm 2013 cho hai trường hợp nói trên lên tới gần 19,2 triệu đồng. Sau khi bị phát giác về việc thu chi “nhập nhèm”, qua các cuộc làm việc với những người có trách nhiệm làm sáng tỏ nội dung bà Lan kế toán trưởng không giải thích được cụ thể ngoài số tiền đã chi trả cho chị em thai sản, tiền còn lại cho vào khoản nào? Được sử dụng ra sao?

Ngoài ra trường hợp các chị Lê Thị Hạn (thư ký Tòa lao động), chị Nguyễn Thị Cẩm Tú (Phòng giám đốc kiểm tra), Lê Thị Thanh Huệ (thư ký toàn dân sự)… cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự như những trường hợp đã phân tích cụ thể ở trên.

Sai phạm kéo dài sao không bị phát giác?

Ngoài việc không thực hiện chi trả đúng số tiền theo quy định Luật BHXH đối với lao động nghỉ thai sản. Bà Trần Thị Minh Nguyệt và các “cộng sự” đã không trả đủ số tiền trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương tối thiểu theo quy định của Luật BHXH, đồng thời cũng không thực hiện việc kê khai và làm khoản tiền trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe cho chị em thai sản. Thậm chí chi trả chậm đến nỗi có một số trường hợp sinh con năm 2011 nhưng đến mãi năm 2014 mới được phòng kế toán cho “ứng” 2 triệu đồng.

Lý giải cho những sai phạm nêu trên bà Đặng Thị Lan (Kế toán viên), cho rằng: “Do bộ phận kế toán quá nhiều việc và nghĩ hàng tháng đã thanh toán tiền lương nên phần chênh lệch còn lại cũng không lớn lắm nên thanh toán hơi chậm và cũng đã hỏi cán bộ bảo hiểm thì họ bảo nếu chưa thanh toán được trong năm thì năm sau thanh toán vẫn được. Khi kế toán làm thủ tục thanh toán thì họ trả lời đã quá niên độ kế toán và phải chờ cơ quan BHXH xin ý kiến cấp trên, thời gian hơi lâu nên đến nay tháng 4/2014 mới nhận được giấy báo có tiền trợ cấp thai sản”. (trích ghi từ bản báo cáo của bà Lan).

Sự việc này nay đã được TANDTC cũng như các cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh vào cuộc, tiến hành làm sáng tỏ để có biện pháp xử lý. Bước đầu phía TAND tỉnh Hà Tĩnh đã lên tiếng công nhận về những sai phạm của kế toán trưởng và thuộc cấp cùng phòng.
Với những sai phạm nêu trên của Kế toán trưởng và thuộc cấp đã có dấu hiệu hình sự hay chưa? Việc làm trên có phải là một hình thức chiếm dụng trái pháp luật và cố tình biến tấu làm thất thoát ngân sách hay không? Dư luận cần câu trả lời xác thực từ cơ quan chức năng.