Lãnh đạo công ty kiểm tra vận hành cống Vực Trống (xã Phú Lộc – Can Lộc) chuẩn bị vụ sản xuất mới

Giám đốc Hùng bảo, tục ngữ có câu “làm khi lành để dành khi đau”, nay vận vào bối cảnh chung của ngành thủy lợi cấm có sai, với hệ thống thủy lợi Bắc Hà Tĩnh càng chí lý, bởi tuy khó khăn nhưng nếu chống được thất thoát nước kết hợp với mở tưới hợp lý, tiết kiệm thì cơ bản nguồn nước ở các hồ chứa do đơn vị quản lý vẫn đảm nhiệm tốt diện tích 10.217 ha. Và, để đảm bảo tưới cho số diện tích đó, sau thành công từ việc xử lý sự cố rò rỉ nước qua cống hồ Vực Trống năm 2013, thời gian qua, công ty đã thuê các chuyên gia cơ khí có tiếng ngoài Bắc về khắc phục tình trạng rò rỉ nước ở các hồ: Bình Hà, Cao Thắng, Thiên Tượng, Nhà Đường, Cửa Thờ – Trại Tiểu; đồng thời, đầu tư hơn 2 tỷ đồng hỗ trợ 10 xã, HTX thuộc 2 huyện Đức Thọ và Can Lộc nâng cấp hệ thống kênh tưới với mục tiêu giảm thiểu ở mức thấp nhất hiện tượng thất thoát nước cũng như nâng cao việc chuyển tải nguồn. Ngoài ra, công ty cũng quán triệt CBCNV cân đối, phân phối nước tiết kiệm, nhất là với những khu tưới vừa có hồ đập, vừa có trạm bơm thì ngay đầu vụ xuân phải tính toán để xác định những diện tích trạm bơm có thể tưới được từ nguồn nước lúc sông, suối đương cao để dành nước trong hồ khi cần thiết.

Riêng khu tưới hồ Khe Hao, được nhận định sẽ gặp nhiều khó khăn nhất, công ty đã tính toán cho cả 4 trường hợp tùy theo diễn biến mưa (tháng 12/2014 và các tháng 1, 2, 3/2015 bằng cùng kỳ, bằng lượng mưa có tần suất 75% hoặc 85% hay lượng mưa thấp nhất). Theo đó, diện tích thiếu nước dao động từ 50-120 ha nên ngay đầu vụ xuân 2015, đơn vị đã phải cân đối, điều tiết phòng hạn cuối vụ, đặc biệt là cho vùng trũng xã Tân Lộc (Lộc Hà). Tuy nhiên, nhìn xa hơn, nếu những bất lợi trên xảy ra với vụ hè thu 2015 thì số diện tích thiếu nước còn tăng lên rất nhiều (từ khoảng 190-760 ha) và phần diện tích thiếu nước sẽ tập trung chủ yếu ở các khu tưới hồ Khe Hao, Khe Cò, Vực Trống, Khe Mơ, Đồng Hố. Nếu thời tiết trong vụ xuân tiếp tục bất lợi thì phương án chống hạn cho các vùng tưới này phải trông chờ từ sự hỗ trợ của Trạm bơm Cầu Cao; trường hợp tình hình hạn hán căng thẳng thì nhiều vùng tưới phải tính đến việc chuyển đổi cây trồng.

... Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh hỗ trợ xã Trung Lộc (Can Lộc) kiên cố hóa kênh mương

Cùng với các kịch bản và giải pháp chống hạn cho hệ thống hồ đập, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh cũng đã lên phương án cho các khu tưới do các trạm bơm đảm nhiệm, trong đó, không chủ quan ngay cả hệ thống thủy nông lớn như Trạm bơm Linh Cảm. Trong trường hợp thời tiết khô hạn tiếp tục diễn biến phức tạp, hiện tượng Elnino khiến mực nước sông La xuống thấp hơn năm 2010 (năm lịch sử trong hơn 50 năm Trạm bơm Linh Cảm hoạt động), thì công ty sẽ tính chuyện dùng rọ đá thả xuống nhằm thu hẹp dòng chảy, nâng cao mực nước trên sông đoạn trước kênh dẫn vào trạm bơm để tăng khả năng lấy nước.

Đối với khu tưới lưu vực sông Nghèn, đơn vị sẽ chủ động điều tiết nâng cao mực nước giữa trước thượng lưu cống Đò Điệm để tạo nguồn cho các trạm bơm lấy nước trên sông Nghèn ở cao trình +0,5m (theo quy trình) lên cao trình +0,7m ở những thời điểm hợp lý mà không ảnh hưởng đến sản xuất và dân sinh trong vùng. Cùng với đó là tranh thủ tối đa việc lấy nước từ sông La qua cống Trung Lương, Đức Xá để bổ sung nguồn cho sông Nghèn, đồng thời, tính thêm phương án mặn xâm nhập sông La khiến 2 cống lấy nước trên phải đóng cửa nhiều ngày thì tổ chức chuyển nước từ Trạm bơm Linh Cảm qua các cống điều tiết trên kênh chính để đổ xuống kênh Chợ Giấy, Chợ Nhe, Chợ Vi ra sông Nghèn và kênh 19/5 phục vụ chống hạn…

Với việc chủ động sớm phương án chống hạn cho các công trình lẫn các biện pháp phi công trình, tin rằng, hệ thống thủy lợi Bắc Hà Tĩnh sẽ “giảm nhiệt” hạn hán, đảm bảo phục vụ tốt cho hơn 51 ngàn ha mà công ty đã lên kế hoạch trong năm 2015.

Hải Xuân/baohatinh.vn