Máy hút cát đặt trên tàu, thọc vòi xuống biển để “ăn” cát – Ảnh: N.D

Mỗi ngày hút hàng trăm m³ cát

Được sự đỡ của người dân, nhiều ngày nay, chúng tôi đã thâm nhập, ghi hình và nắm bắt quy trình hoạt động của các tàu hút cát lậu tại cảng biển Cửa Sót.

Mỗi ngày, từ 4 giờ sáng, lúc thủy triều lên, 3 tàu lớn và 1 tàu nhỏ của Hợp tác xã (HTX) Hải Hà (đóng tại xã Thạch Kim) rời bến, chạy ra giữa lạch cảng biển Cửa Sót hút cát. Trên mỗi tàu sắt có 2 – 3 người làm việc, túc trực dàn máy hút cát cỡ lớn, máy móc chạy ầm ầm. Đến khoảng 10 giờ, 3 tàu lớn, mỗi tàu chở khoảng 100 – 150 m³ “no” cát, rời khỏi cảng Cửa Sót, chạy về neo đậu tại chân cầu Hộ Độ (xã Hộ Độ, H.Lộc Hà). Tại đây, cát được bơm từ tàu lên bãi tập kết, sau đó người ta dùng cần cẩu xúc lên xe ô tô chở đi.

Sau khi “xả” cát”, 3 tàu lớn lại nổ máy, quay trở lại khu vực cảng biển Cửa Sót hút cát. Theo quan sát của PV, hàng ngày, mỗi tàu lớn chở 1 – 2 chuyến cát từ cảng biển Cửa Sót về bãi tập kết sát chân cầu Hộ Độ. Chiếc tàu nhỏ neo đậu tại chỗ, hút cát từ cảng biển Cửa Sót lên tập kết tại khuôn viên của HTX Hải Hà, cạnh khu neo đậu tàu cá cảng biển Cửa Sót. Để hút được cát từ cảng biển, chủ tàu nối một hệ thống đường ống cỡ lớn từ vị trí tàu hút cát đang neo đậu lên tận khuôn viên.

Khai thác không phép

Theo ông Bùi Tuấn Sơn, Giám đốc Ban quản lý cảng cá Hà Tĩnh, trước thực trạng luồng lạch cảng biển Cửa Sót bị bồi lắng, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt “Dự án đầu tư xây dựng công trình nạo vét và chỉnh sửa luồng vào cảng biển Cửa Sót”, nhưng đến nay vẫn chưa được triển khai. Trong khi chờ dự án, đơn vị này đã gửi văn bản tới Sở NN – PTNT đề nghị được phối hợp với UBND xã Thạch Kim nạo vét luồng lạch Cửa Sót để tàu thuyền vào cảng thuận lợi, nhưng không được chấp thuận.

“Biết không được tỉnh cấp phép nạo vét, hút cát mà vẫn cố tình làm là trái phép, nhưng trước tình trạng luồng lạch bị bồi lắng mà dự án lại chưa thể triển khai nên tháng 5.2014, chúng tôi đồng ý cho HTX Hải Hà khai thác cát để khoét sâu luồng lạch”, ông Sơn nói.

Ông Phan Văn Nhàn, Phó chủ tịch UBND H.Lộc Hà, thừa nhận tháng 5.2014, UBND xã Thạch Kim có tờ trình “về việc xin nạo hút luồng lạch cảng Cửa Sót”. Tiếp đó, dù chưa được UBND tỉnh Hà Tĩnh cấp phép nhưng ông Nhàn đã bút phê vào tờ trình này với nội dung: đồng ý với đề xuất của UBND xã Thạch Kim, giao UBND xã phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tiến hành nạo hút luồng lạch cảng Cửa Sót. “Tôi chỉ đạo là vậy nhưng sau đó, UBND xã Thạch Kim không có kinh phí nên đã nhượng lại cho HTX Hải Hà nạo vét”, ông Nhàn nói.

Ông Hà Văn Trà, Phó Ban quản lý các dự án ODA (Sở NN và PTNT Hà Tĩnh) kiêm Giám đốc dự án nạo vét luồng vào cảng Cửa Sót khẳng định, chưa có đơn vị, cá nhân nào được cấp phép khai thác cát tại cảng biển này. Theo ông Trà, người hút cát không phép chỉ tập trung vào những chỗ cát “ngon” nhất, dễ hút nhất, không theo quy hoạch nên sẽ gây ra nhiều hệ lụy, làm thất thoát lớn tiền thuế và sạt lở cảng biển.

Liên quan đến vụ việc này, sau khi xem clip và những hình ảnh về việc hút cái không phép tại cảng biển Cửa Sót do PV Thanh Niên cung cấp, ông Lê Văn Thủy, Trưởng Phòng TN-MT H.Lộc Hà đã ký văn bản việc đình chỉ việc khai thác cát trái phép tại cảng biển Cửa Sót của HTX Hải Hà, yêu cầu lực lượng Công an xã Thạch Kim trực tiếp giám sát chặt chẽ, không để tình trạng tương tự xảy ra.