Khúc tráng ca về những con người bất tửNgã ba Đồng Lộc thuộc địa phận xã Đồng Lộc, Can Lộc, Hà Tĩnh. Những năm tháng chiến tranh, ngã ba nằm trong thung lũng hình tam giác, 2 bên là đồi núi trọc, giữa là con đường độc đạo. Đây là con đường trọng yếu để miền Bắc có thể chi viện sức người, sức của, đạn dược…phục vụ chiến trường miền Nam. Nhận thấy sự trọng yếu của mảnh đất này, đế quốc Mỹ ra sức đánh phá nhằm đập tan sự chi viện giữa 2 miền Nam, Bắc Việt Nam. Chỉ tính riêng trong 240 ngày, từ tháng 3 đến tháng 10 năm 1968, mảnh đất này đã hứng chịu đến 48.600 quả bom các loại. Trong bom đạn, những con người ở đây đã lớn lên với sự căm thù giặc và lòng yêu nước mãnh liệt để rồi trên chính mảnh đất Đồng Lộc, mồ hôi, nước mắt, và cả máu của biết bao anh hùng đã nhuộm thắm đất quê hương, tạo nên những khúc tráng ca bất tử. Đó là tấm gương của 10 cô gái Ngã ba Đồng Lộc mà tên tuổi của họ đã trở thành biểu tượng Đồng Lộc. Đó là tấm gương của một La Thị Tám tuổi 18 mang ống nhòm đi đếm bom. Đó cũng là một anh hùng Vương Đình Nhỏ đã phá được 198 quả bom và hơn 20 lần bị vùi dưới sức ép của bom đạn….Còn nhiều, nhiều anh hùng nữa đã chiến đấu và hi sinh trên mảnh đất này để tất cả cùng tạo nên bài ca bi tráng, hào hùng về ngã ba Đồng Lộc huyền thoại. Trên mảnh đất bom đạn ngày ấy, khu di tích tưởng niệm 10 cô gái Đồng Lộc đã được xây dựng ngày 1 khang trang để những ai từng qua đây, khi ghé lại phần nào hiểu được về họ, những con người góp phần viết nên huyền thoại Đồng Lộc. Lùi thời gian về hơn 60 năm trước, khi những đóa hoa Đồng Lộc đang mơn mởn tuổi xuân. Sức sống mãnh liệt, tình yêu đất nước và lòng căm thù giặc đã thúc bước họ lên đường và trở thành những nữ thanh niên xung phong (TNXP). Họ cùng chiến đấu trong tiểu đội 4 TNXP, được giao nhiệm vụ vừa san hố bom sửa đường, vừa sửa hầm trú ẩn và khơi sâu rãnh nước để các đoàn xe lưu thông. Nhận nhiệm vụ nguy hiểm nhưng không có ai run sợ. Mồ hôi thấm ướt đất cho từng chuyến xe qua. Nhưng đằng sau những giọt mồ hôi đó là sự vô tư của tuổi thanh xuân và niềm tự hào của người chiến sỹ đang đấu tranh giải phóng dân tộc. 17 giờ ngày 24/7/1968, khi nhận xong nhiệm vụ, 10 cô gái tiểu đội 4 TNXP lập tức đến hiện trường. Họ vừa làm việc, vừa cười nói thì bất chợt một tốp máy bay địch từ Bắc vào Nam bay qua địa phận. Các cô lập tức nằm rạp xuống, chờ máy bay đi qua rồi lại tiếp tục làm việc. Bất ngờ tốp máy bay quay lại và thả 1 loạt bom trúng vào đội hình 10 cô gái. Tất cả 10 cô gái gồm các nữ TNXP Võ Thị Tần, Hồ Thị Cúc, Võ Thị Hợi, Nguyễn Thị Xuân, Dương Thị Xuân, Trần Thị Rạng, Hà Thị Xanh, Nguyễn Thị Nhỏ, Võ Thị Hạ, Trần Thị Hường đều hi sinh. Trong họ, người nhiều tuổi nhất là 22, người ít tuổi nhất là 17. Sự hi sinh của họ đã nối dài nên câu chuyện về những anh hùng đấu tranh giải phóng dân tộc trong lịch sử nước nhà. Mười cô gái Ngã ba Đồng Lộc đã được truy tặng danh hiệu anh hùng.
Mỗi này, có tới hàng ngàn người đến thăm khu di tích này.
Màu xanh trên mảnh đất Đồng Lộc Ngã ba Đồng Lộc đã đi vào huyền thoại. Một màu xanh mới đầy sức sống và hi vọng đang ngày 1 phát triển trên mảnh đất này. Nhưng còn đâu đó là những hố bom, những chiến hào, nhắc thế hệ sau này nhớ về 1 Ngã ba Đồng Lộc đầy oanh liệt. Cũng trên mảnh đất này, từ lâu khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc đã được xây dựng và ngày 1 khang trang. Ở đó có khu mộ của 10 cô gái anh hùng ngày nào, có bia tưởng niệm TNXP toàn quốc, phòng trưng bày truyền thống, tượng đài chiến thắng…Mới đây, một tháp chuông đã được tài trợ xây dựng và đang trong giai đoạn sắp hoàn thành để kịp chào đón lễ kỷ niệm chiến thắng Đồng Lộc lần thứ 41 (24/7 năm nay). Là địa danh lịch sử, từ lâu, Ngã ba Đồng Lộc và khu di tích đã được rất nhiều khách thập phương trong và ngoài tỉnh Hà Tĩnh viếng thăm và thắp hương cho 10 cô gái TNXP anh hùng. Tiếp chúng tôi trong văn phòng được xây dựng khá khang trang nằm trong Ban quản lý khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, bà Đặng Thị Kim Yến, phó ban quản lý tâm sự: “Đã từ lâu, người Hà Tĩnh và rất nhiều tỉnh thành khác đã hình thành nên tập quán đến thắp hương tại khu di tích Ngã ba Đồng Lộc. Những nén hương được thắp lên là sự biết ơn của những người đang sống trong hòa bình gủi đến những con người đã hi sinh để bảo vệ tổ quốc. Hơn thế nữa, hàng trăm nghìn lượt khác mỗi năm, chưa kể khách vãng lai đã phần nào chứng tỏ được sự quan tâm của mọi người đến Ngã ba Đồng Lộc”. Bà Đặng Thị Kim Yến còn nói thêm, Ngã ba Đồng Lộc đón nhiều khách nhất là vào những ngày tết. Trong niềm hân hoan của dân tộc, mọi người vẫn dành chút thời gian để tưởng nhớ những con người đã ngã xuống vì mùa xuân đất nước. Những ngày này ở Ngã ba Đồng Lộc khói hương nghi ngút và ngập tràn hoa tươi. Mỗi ngày có khoảng 2.000 – 3.000 người đến với khu di tích. Riêng đêm giao thừa, số khách lên đến 10.000 người. Sự quan tâm của người dân trong và ngoài tỉnh Hà Tĩnh không chỉ thể hiện ở số khách viếng thăm khu di tích Ngã ba Đồng Lộc. Rất nhiều nhà hảo tâm đã gửi đến đây những “tấm lòng” để góp phần trùng tu và phát triển khu di tích. Theo số liệu mới nhất mà Ban quản lý khu di tích Ngã ba Đồng Lộc gửi đến chúng tôi, chỉ riêng công trình Tháp chuông đã có 1.338 lượt cá nhân và đơn vị đã ủng hộ với số tiền lên đến 2,675 tỉ đồng. Đó chỉ là bước khởi đầu cho những công trình sẽ được xây dựng trên khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, góp phần xây dựng lại sống động hình ảnh của mảnh đất anh hùng này. Đó cũng là sự tưởng niệm đến những người đã đổ mồ hôi, xương máu trên mảnh đất này và góp phần giúp cho thế hệ trẻ sau này hiểu hơn về sự anh hùng, dũng cảm của thế hệ đi trước. Chia tay Đồng Lộc khi ánh chiều đã đổ dài trên hàng thông xanh. Một màu xanh tươi mới và đầy sức sống đang mở ra trên đất Đồng Lộc anh hùng. Từng cây thông vẫn mãi thì thầm chuyện những người con gái…Hoàng Đức Nhã
VNM
