Công trình khu TĐC Hà Tân được khởi công xây dựng từ năm 2008 với vốn xây dựng cơ bản là 25 tỷ đồng, được bàn giao từ năm 2011. Công trình nhằm phục vụ cho việc mở rộng xây dựng hạ tầng kỹ thuật cổng B thuộc Khu kinh tế (KKT) Cửa khẩu Cầu Treo theo Quyết định 162 của Thủ tướng Chính phủ. Theo quy hoạch, khu TĐC Hà Tân phục vụ cho 120 hộ dân nhưng đến nay chỉ có 28 hộ dân di dời lên vùng này. Đến nay, đã hơn 2 năm những hộ dân nơi đây phải sống trong cảnh lay lắt vì thiếu nước sạch.
Chị Phạm Thị Mỹ, một người dân thuộc diện TĐC phản ánh: “Gia đình tôi đã đào 3 – 4 cái giếng, mỗi cái mất 4 triệu đồng mà chẳng có giếng nào ăn được. Nước có màu vàng giống như bị nhiễm phèn, mùi hôi. Hàng ngày chúng tôi phải đi ra ngoài đường lớn xin nước sạch về sinh hoạt. Do quá thiếu nước sinh hoạt nên nhiều hộ lên đây đã chuyển đến nơi ở khác. Mùa nắng nước còn dùng tạm chứ sang mùa mưa thì đành chịu. Cứ tưởng chuyển lên khu TĐC thì điều kiện sẽ tốt hơn, cuộc sống ổn định hơn nhưng tình hình thiếu nước thế này chắc gia đình tôi cũng phải chuyển đi chỗ khác”.
Không riêng gì gia đình chị Mỹ, gia đình chị Thái Thị An may mắn vừa đào được cái giếng có nước thì nước lại có mùi khó chịu. “Nước nhà tui thì trong vắt nhưng lại có mùi hôi. Giếng nhà hàng xóm cũng có mùi hôi thối, đi qua giếng là không chịu được”, chị An bức xúc.
Dẫn chúng tôi qua nhà hàng xóm, chỉ tay vào bể nước vàng đục, nổi váng lềnh bềnh, chị An cho biết, không hiểu sao nước từ giếng này lại bốc mùi khó chịu đến thế. Nước bơm từ giếng lên đỏ ngòm, phèn đặc quánh nhiều khi tắc cả ống bơm. Chúng tôi chỉ sử dụng cho việc tắm rửa, giặt giũ chứ không dùng làm nước ăn được. Đồ dùng trong nhà như nồi niêu, xoong chảo, thau chậu đều chuyển sang màu vàng cáu bẩn. Chúng tôi ai cũng ngại mặc quần áo trắng, bởi khi giặt đều chuyển sang màu vàng ố”.
Đặc biệt, tại ngôi trường mầm non cho con em ở khu TĐC mặc dù đã xây xong gần 2 năm nay nhưng nhân dân vẫn không yên tâm cho con vào học. Anh Nguyễn Văn Hạnh, một người dân cho biết: “Trường mầm non đã hoàn thành gần 2 năm nay nhưng do nguồn nước sinh hoạt cho các cháu không đảm bảo, có thể dùng để tắm rửa, giặt giũ nhưng khi nấu nước chè thì lại chuyển sang màu đen nên chúng tôi không dám cho con vào học. Năm học mới đến rồi, nhu cầu học tập của các cháu rất cấp thiết nhưng nếu cho cháu vào học mà nước không đảm bảo thì bậc làm cha làm mẹ như chúng tôi không thể an tâm được”.
Không chỉ dừng lại ở đó, hệ thống mương thoát nước của khu TĐC cũng không đảm bảo. Theo quan sát của chúng tôi, các hộ dân hai bên đường chính xả nước sinh hoạt ra ngoài mặt đường, nước không có chỗ thoát, ứ đọng lại gây mất mỹ quan, ảnh hưởng đến hệ thống đường sá.
Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Đình Vỹ – Chủ tịch UBND xã Sơn Tây cho biết, dự án khu TĐC Hà Tân do Ban quản lý (BQL) KKT Cửa Khẩu Cầu Treo làm chủ đầu tư. Sau khi có phản ánh của người dân, chúng tôi đã làm việc với BQL KKT và các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra nguồn nước nhưng cho đến nay vẫn chưa nhận được kết quả.
“Hiện tại trường mầm non đã có bể lọc nước nhưng nguồn nước vẫn chưa đảm bảo. Chúng tôi đã báo cáo lên huyện để đề xuất phương án khắc phục. Tôi nghĩ việc nói rằng khu TĐC sẽ tốt hơn hoặc bằng nơi cũ hoàn toàn là… “mị” dân”, ông Vỹ nhấn mạnh.
Trả lời chúng tôi về việc xây dựng khu TĐC nhưng không có nguồn nước sạch, ông Trần Báu Hà, Trưởng BQL KKT Cửa Khẩu Cầu Treo cho rằng: “Nguồn nước đó trước đây vẫn sử dụng bình thường. Chỉ những ngôi nhà mới xây dựng trên khu đất được san lấp sau này, địa chất không ổn nên nguồn nước không đảm bảo. Sau khi nhận được phản ánh chúng tôi cũng đang tìm cách khắc phục”.
Theo ông Trần Bình Thân, Phó Chủ tịch huyện Hương Sơn theo thiết kế xây dựng khu TĐC này, người dân tự khai thác nguồn nước tại chỗ chứ không cấp nước. Sau khi nhận được phản ánh, huyện đã mời Trung tâm ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ tỉnh Hà Tĩnh về khảo sát. Kết quả cho thấy một vài chỉ số vượt quá tiêu chuẩn cho phép. “Hiện tại trung tâm đã đề xuất 2 phương án xử lý: một là, làm nhà máy nước tập trung quy mô vài trăm hộ dân, hai là làm riêng bể lọc nước cho từng hộ gia đình. Chúng tôi sẽ đề xuất với BQL KKT Cầu Treo và tỉnh để chọn phương án phù hợp”, ông Thân nói.
Ông Trần Đức Hậu, Phó giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Kết quả xét nghiệm một số mẫu nước ở khu TĐC Hà Tân cho thấy nguồn nước có chứa một số chất vượt quá quy định như sắt và ecoli, ngoài ra còn một số chất cũng khá cao như pH, colifrom…Những chất này là mầm mống của nhiều loại bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, gan, phổi… nói chung là ảnh hưởng đến đường ruột. Nguyên nhân của việc nguồn nước ngầm ở đây ô nhiễm là do trước đây khu vực này là vùng thấp trũng. Khi xây dựng khu TĐC người ta lấp mấy lớp đất đá lên trên, vùi xác thực vật, kim loại xuống dưới, khi phân hủy sẽ tan vào nguồn nước. Nguồn nước này chắc chắn phải xử lý, nếu không sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân”.
HẠNH NGUYÊN
Đại Đoàn Kết
